Karadeniz Araştırmaları

Abstract

Bu çalışma, afet sosyolojisi literatürünün güncel tartışma konularından biri olan afet yönetimi sürecinde sivil dayanışma pratiklerini İzmir Depremi özelinde ele almaktadır. 30 Ekim 2020 tarihinde merkez üssü Seferihisar açıkları olan 6,9 şiddetindeki deprem sonrasında İzmir ilinde oluşan afet yönetimi, ilgili devlet kurumlarının ve bu kurumlara bağlı birimlerin aldığı önlemlerin ve hayata geçirdiği müdahale ve iyileştirme uygulamalarının yanı sıra, sivil iradenin depremin yıkıcı etkileri karşısında verdiği reaksiyonu da ortaya koymuştur. Depremin ulusal ajanslara, geleneksel ve sosyal medyaya yansımasını takiben STK’lar tarafından özellikle Bornova ve Bayraklı ilçelerindeki zarar gören bölgelere yapılan yardımlar, birçok gönüllü arama kurtarma ekibinin kısa sürede bölgeye intikali, bunun yanı sıra hiçbir STK ya da bir sivil platforma bağlı kalmaksızın otel, pansiyon gibi işletmelerin depremde evi zarar görenlere ücretsiz konaklama imkanı sağlayacağını beyan etmesi ve bunların sosyal medya profilleri aracılığıyla paylaşılması, yerel halkın zarar gören bölgelere bireysel olarak ya da gruplar hâlinde çeşitli yardımlar (gıda malzemesi, çadır ve battaniye gibi barınma araçları, vb.) ulaştırması ve İzmir’de yaşayanların sosyal medya hesapları vasıtasıyla iletişim bilgilerini paylaşarak depremde zarar görenlere evlerinde konaklama imkanı sunacağını beyan etmesi, bahsi geçen afete ilişkin özgün “sivil” verilerdir. Bu veriler, afet yönetimi literatüründeki müdahale ve iyileştirme süreçlerinin sivil düzlemdeki pratikleri olarak belirmektedir. Çalışmada, İzmir Depremi’ne ilişkin müdahale ve iyileştirme aşamaları, teorik arka plan ve dokuman incelemesi aracılığı ile ulaşılan bazı örnek olaylar ışığında incelemeye tabi tutulmuştur.