BibTex RIS Cite

Relationship Between Transformational and Transactional Leadership Styles of Secondary and High School Principals and Degree of Burnout of Teachers (Batman Sample)

Year 2014, Issue: 2-3, 1 - 20, 17.05.2016

Abstract

The purpose of this study, according to the opinions of middle and high school teachers is to examine relationship between transformational and transactional leadership styles of secondary and high school principals and degree of burnout of teachers. Relational model was used in this study. 2676 branch teachers working in 59 middle schools and 29 high schools in the city center of Batman in 2013-2014 academic year constituted the universe of the study, and the sample also consisted of 15 middle schools determined by using the method of Simple Random Sampling, and a total of 400 teachers working in 9 high schools. “The Multifactor Leadership Questionnaire (cflo) "developed by Bass and Avolio (1995) in order to determine the transformational and transactional leadership styles of the school principals and “Maslach Burnout Inventory (MBI)” developed to determine the degrees of burnout of teachers by Maslach and Jackson (1981) were used in this study. In the end of the research, a correlation was determined in the negative direction and at a low level between sub-dimensions of burnout subscales of emotional exhaustion and depersonalization with all the sub-dimensions of transformational leadership and the contingent reward sub-dimension of transactional leadership. A relationship was assigned in the positive direction and at a low level between personal achievement subscale of burnout with all the sub-dimensions of transformational leadership and the contingent reward sub-dimension of transactional leadership. Moreover, between burnout levels in the sub-dimension of emotional exhaustion and depersonalization with management by exception (active-passive) of transactional leadership and subdimensions of leadership that complete freedom, a meaningful relation was determined.

References

  • Acar-Arasan, B.N. (2010). Akademisyenlerde yaşam doyumu, iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
  • Akbolat, M., Işık, O. ve Yılmaz, A. (2013, Yaz). Dönüşümcü Liderlik Davranışının Motivasyon ve Duygusal Bağlılığa Etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 6 (11), 35-50.
  • Akçamete, G., Kaner, S.ve Sucuoğlu, B. (2006). Öğretmenlerde Tükenmişlik İş Doyumu ve Kişilik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Akbaba-Altun, S. (2003). İlköğretim Okul Müdürlerinin Dönüşümcü Liderliğe Verdikleri Önem ve Uygulama Düzeyleri. İlköğretim-Online, 2(1),10-17 Erişim Tarihi 03.02.2014, http:/www.ilkögretim.online.org.tr
  • Ardıç, K. ve Polatçı S. (2008).Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama (GOÜ Örneği). Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10 (2), 69- 96.
  • Aslan, Ş. (2009). Duygusal Zeka ve Dönüşümcü, Etkileşimci Liderlik. Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Avşaroğlu, S., Deniz, E .ve Kahraman A. (2005). Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi,15 (2), 115-130.
  • Aydın, M. (2010). Eğitim Yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınları.
  • Bass, B.M., &Avolio, B.J. (1995). MLQ- Multifactor Leadership Questionnairre. California: Mind Garden.
  • Bass, B. M. (1985). Leadership: Good, Better, Bets. Organizational Dynamics, 13(3), 26-40.
  • Budak, G. ve Sürgevil, O. (2005). Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama. D.E.Ü.İİ.B.F. Dergisi, 20 (2), 95-108.
  • Budakoğlu, G. (2011). Tükenmişliğin örgütsel bağlılığa etkisi: Bir devlet üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erişim Tarihi 11.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Buluç, B. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Algılarına Göre Okul Müdürlerin Liderlik Stilleri İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (57), 5- 34.
  • Cemaloğlu, N. (2007). Okul Yöneticilerinin Liderlik Stillerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 5 (1), 73-112.
  • Cemaloğlu, N. ve Kılınç A. Ç. (2012, Haziran ). Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ile Öğretmenlerin Örgütsel Güven Düzeyleri Arasındaki İlişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23), 132 – 156.
  • Cemaloğlu, N. ve Erdemoğlu-Şahin D. (2007, Ekim). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi 15,(2),465-484.
  • Cerit, Y. (2008, Güz). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Hizmet Yönelimli Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin Tükenmişliklerine Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (55), 547-570.
  • Coşkun, M. K. (2012). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, (41), 101-113. Erişim Tarihi 11.01.2014, http://www.asosindex.com
  • Çelebi, C. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan okul müdürlerinin okulda gösterdikleri liderlik stilleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 11.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Çelik V. (1998) Eğitimde Dönüşümcü Liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (16), 423-441.
  • Çelik, V. (2012). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Dağlı, A. ve Gündüz H. (2008). Yatılı İlköğretim Bölge Okullarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyleri (Diyarbakır İli Örneği). D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (10), 12-35.
  • Dilek, H. (2005). Liderlik tarzlarının ve adalet algısının; örgütsel bağlılık, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkilerine yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze. Erişim Tarihi 13.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Doğan, E. (2002). Çalışanın işine cezbolması, dönüştürücü liderlik tarzının, lidere olan güvenin, güçlenmenin ve duygunun etkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim Tarihi 11.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Dursun, Y. (2009). Öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ile yöneticileri için algıladıkları dönüşümcü ve etkileşimci liderlik stilleri arasındaki ilişki (Karabük ilköğretim okulları örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara. Erişim Tarihi 20.12.2013, https://tez.yok.gov.tr/
  • Durmaz, C. (2012). Etkileşimci ve dönüşümcü liderliğin psikolojik güçlendirme algısına etkisinde strese bağlı kişiliğin düzenleyici rolü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 20.12.2013, https://tez.yok.gov.tr/
  • Eraslan, L. (2004a). Okul Düzeyinde Dönüşümcü Liderlik. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (1), 1-22.
  • Ergül, H. F., Saygın, S. ve Tösten, R. (2013, Kasım) . Sınıf Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (10), 266-285.
  • Freudenberger, H. J. (1974). Staff burn-out. Journal of Social. 30(1), 159-165.
  • Geçmez, T. (2009). Yöneticilerin dönüşümcü ve etkileşimci liderlik stilleri ile çatışma yönetimi stilleri arasındaki ilişki ve kimya sektöründe bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim Tarihi 03.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Gill, A.S., Flaschner, A. B. and Shachar, M. (2006). Mitigating Stress and Burnout By İmplementing Transformational-Leadership. International Journal of Contemporary Hospitality Management ,18 (6), 469 - 481. Erişim Tarihi 04.01.2014, http://www.emeraldinsight.com/journals.htm?articleid=1567258.
  • Güneş, A.M. (2011) . İlköğretim okullarında dönüşümcü liderlikle örgütsel adalet arasındaki ilişki (Ağrı ili örneği). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 07.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Gündüz, H. B. ve Doğan, A. (2010). Okul Yöneticilerinin Liderlik Stilleri ve Yaratıcılık Düzeyleri. Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı. Erişim Tarihi 14.03.2014, www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/263.pdf.
  • Güzel, T. ve Akgündüz, Y. ( 2011). Liderlik Davranışlarının Orta Düzey Yöneticiler Üzerindeki Etkisi ve Yöneticilerin Tükenmişlik Düzeyleri ile İlişkisi: Kuşadası Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), 281-296.
  • Harrison, J. L. (2011). Instructor Transformational Leadership and Student Outcomes. Emerging Leadership Journeys, 4 (1), 82- 136.
  • Ispas, A. ve Tebeian, A.E. ( 2012 ). Comparative Analisys – Servant Leadershipand and Transformational Leadership. Cross-cultural Management Journal, XIV, 1 (1), 5-11.
  • Izgar, H. ( 2003). Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Judge, T.A. ve Piccolo, R. F. ( 2004). Transformational and Transactional Leadership: A MetaAnalytic Test of Their Relative Validity. Journal of Applied Psychology Copyright 2004 by the American Psychological Association , 89 (5), 755–768.
  • Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Karasu , S. (2009). Çalışanların yöneticilerinin liderlik tarzı algılamaları ile tükenmişlikleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim Tarihi 07.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Karip, E. (1998). Dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (16), 443-465.
  • Kayabaşı, Y.(2008).Bazı Değişkenler Açısından Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri. Sosyal Bilimler Dergisi, (20), 191-212.
  • Keleş, Ö. G. (2009). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerini gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Muğla Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü. Muğla. Erişim Tarihi 07.02.2014, https://tez.yok.gov.tr
  • Kepekçioğlu, E. S. (2009). Öğretim elemanlarında tükenmişlik. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Erişim Tarihi 13.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Kılıç, G. (2006). Eğitim kurumlarında liderlik tarzları ve örgüt kültürünün performans üzerindeki etkiler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kayseri. Erişim Tarihi 13.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Koçak, R. (2009). Okul Yöneticilerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 19 (1), 65-83.
  • Korkmaz, M. (2005, Yaz). Duyguların ve Liderlik Stillerinin Öğretmenlerin Performansı Üzerinde Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (43), 401-422.
  • Koruklu, N., Feyzioğlu, B., Özenoğlu-Kiremit, H. ve Aladağ, E. (2012, Yaz). Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12 (3) ,1813-1831
  • Kurt, T. (2009). Okul müdürlerinin dönüşümcü ve işlemci liderlik stilleri ile öğretmenlerin kolektif yeterliği ve öz yeterliği arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara. Erişim Tarihi 07.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Leung, D.Y.P. and Lee, W.W.S. (2006). Predicting Intention to Quit Among Chinese Teachers: Differential Predictability of the Components of Burnout. Anxiety, Stress, and Coping, 19 (2), 129-141. Erişim Tarihi 03.03.2014, http://web.ebscohost.com/ehost/pdf? Maslach, C. &. Jackson, S.E. (1981).The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Occupational Behaviour, (2), 99-133.
  • Nadir, A. (2010). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yakın Doğu Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
  • Okçu, V. (2011). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları ve yıldırma yaşama düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Erişim Tarihi 13.11.2013, https://tez.yok.gov.tr/
  • Özgüner, M. ( 2011). Örgüt kültürü ve tükenmişlik ilişkisi üzerine bir araştırma: Bozok üniversitesi örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bozok Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yozgat. Erişim Tarihi 02.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Risambessy, A., Swasto, B., Thoyib, A. & Astuti, E.S. (2012). The Influence of Transformational Leadership Style, Motivation, Burnout towards Job Satisfaction and Employee Performance. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2 (9), 8833-8842.
  • Rittschof, K. R. (2013). The Influence of Transformational Leadership and Job Burnout on Child Protective Services Case Managers' Commitment and Intent to Quit. R., Ph.D., Walden Unıversty. (Master's thesis). 159, (UMI No.3568319). Erişim Tarihi 15.03.2014. http://gradworks.umi.com/35/68/3568319.html.
  • Sağlam- Arı, G. ve Çına- Bal, E. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi, 15(1), 131‐148.
  • Sezgin, F. ve Kılınç, A.Ç. ( 2012, Aralık). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD, 13 (3),103-127.
  • Stokes, M. (2013). Exploring The Relationship Between Cultural Intelligence,Transformational Leadership and Burnout In Doctorate Of Education Students. (A Dissertation Presented in Partial Fulfillment Of the Requirements for the Degree Doctor of Education ). Liberty University, Lynchburg, VA.Erişim Tarihi 11.01.2014,http://digitalcommons.liberty.edu/
  • Şirin, E. F. (2008). Beden eğitimim ve spor yüksekokulu yöneticilerinin liderlik stilleri ve çatışma yönetimi stratejilerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 02.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Şirin, E. F. ve Yetim, A. A. (2009). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Stiline İlişkin Yönetici Algıları. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3 (1),69-84.
  • Tetik, S. (2008). Değişim yönetiminde dönüştürücü liderin rolü. (Yayımlanmamış Doktora Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa. Erişim Tarihi 02.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Türk Dil Kurumu (2014). Türkçe Sözlük. Erişim Tarihi 13.02.2014, http://www.tdk.gov.tr/index.
  • Tok, T. N. ve Bacak, E. ( 2013). Öğretmenlerin İş Doyumu İle Yöneticileri İçin Algıladıkları Dönüşümcü Liderlik Özellikleri Arasındaki İlişki. International Journal Of Human Sciences, 10 (1), 1-31. Erişim Tarihi 02.01.2014, www.jhumansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/.../2605/621
  • Torun, A. A. (1995). Tükenmişlik, aile yapısı ve sosyal destek ilişkileri üzerine bir inceleme. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim Tarihi 01.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/ .
  • Töremen, F. ve Yasan, T. (2010 Temmuz/II). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Özellikleri (Malatya İli Örneği). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 27-39.
  • Tümkaya, S. (2005, Güz). Öğretmenlerin Sınıf İçi Disiplin Anlayışları ve Tükenmişlikle İlişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (44), 549-568.
  • Twigg, N. W. & Kang, B. ( 2012). The Effect of Leadership, Perceived Support, İdealism, and Self Esteem on Burnout. Journal of Behavioral Studies in Business, ( 4), 98-116.
  • Yavuz, E. (2008). Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik davranışının örgütsel bağlılığa etkisinin analizi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara, Erişim Tarihi 13.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Yıldırım, C. (2006). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin örgütsel sağlık üzerindeki etkisi (Ankara ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 19.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Yıldız, E. (2011). Eğitimcilerde tükenmişlik (Rehber öğretmenler üzerinde bir araştırma). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Sakarya Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. Erişim Tarihi 11.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Yukl, G. (2002). Leadership in Organizations (5th ed.). Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall.
  • Zopiatis, A., and Constanti, P. (2010). Leadership styles and burnout: is there an association?,International Journal of Contemporary Hospitality Management,. 22(3), 300 – 320. Erişim Tarihi 01.02.2014, http://www.emeraldinsight.com/doi/abs/10.1108/09596111011035927

OKUL YÖNETİCİLERİNİN DÖNÜŞÜMCÜ VE İŞLEMCİ LİDERLİK DAVRANIŞLARI İLE ÖĞRETMENLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ (BATMAN İLİ ÖRNEĞİ)

Year 2014, Issue: 2-3, 1 - 20, 17.05.2016

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, okul yöneticilerin dönüşümcü ve işlemci liderlik davranışları ile öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir.Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2013-2014 eğitim öğretim yılında Batman il merkezinde bulunan 59 ortaokul ve  29 lisede görev yapan 2676 branş öğretmeni, örneklemini ise Basit Seçkisiz Örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen 15 ortaokul, 9 lisede görev yapan toplam 400 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, okul yöneticilerinin dönüşümcü ve işlemci liderlik davranışlarını belirlemek için Bass ve Avolio (1995) tarafından geliştirilen “Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği (ÇFLÖ)” ve öğretmenlerin  tükenmişlik düzeylerini belirlemek için Maslach ve Jackson (1981) tarafından geliştirilen “Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ)” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, dönüşümcü liderliğin tüm alt boyutları ve işlemci liderliğin koşullu ödül alt boyutu ile tükenmişliğin duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutları arasında negatif yönde ve düşük düzeyde bir ilişki olduğu saptanmıştır. Dönüşümcü liderliğin tüm alt boyutları ve işlemci liderliğin koşullu ödül alt boyutu ile tükenmişliğin kişisel başarı alt boyutu arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde bir ilişki olduğu bulunmuştur. Ayrıca işlemci liderliğin istisnalarla yönetim (aktif-pasif) ve tam serbestlik tanıyan liderlik alt boyutları ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutundaki tükenmişlik düzeyleri arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

References

  • Acar-Arasan, B.N. (2010). Akademisyenlerde yaşam doyumu, iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
  • Akbolat, M., Işık, O. ve Yılmaz, A. (2013, Yaz). Dönüşümcü Liderlik Davranışının Motivasyon ve Duygusal Bağlılığa Etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 6 (11), 35-50.
  • Akçamete, G., Kaner, S.ve Sucuoğlu, B. (2006). Öğretmenlerde Tükenmişlik İş Doyumu ve Kişilik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Akbaba-Altun, S. (2003). İlköğretim Okul Müdürlerinin Dönüşümcü Liderliğe Verdikleri Önem ve Uygulama Düzeyleri. İlköğretim-Online, 2(1),10-17 Erişim Tarihi 03.02.2014, http:/www.ilkögretim.online.org.tr
  • Ardıç, K. ve Polatçı S. (2008).Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama (GOÜ Örneği). Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10 (2), 69- 96.
  • Aslan, Ş. (2009). Duygusal Zeka ve Dönüşümcü, Etkileşimci Liderlik. Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Avşaroğlu, S., Deniz, E .ve Kahraman A. (2005). Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi,15 (2), 115-130.
  • Aydın, M. (2010). Eğitim Yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınları.
  • Bass, B.M., &Avolio, B.J. (1995). MLQ- Multifactor Leadership Questionnairre. California: Mind Garden.
  • Bass, B. M. (1985). Leadership: Good, Better, Bets. Organizational Dynamics, 13(3), 26-40.
  • Budak, G. ve Sürgevil, O. (2005). Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama. D.E.Ü.İİ.B.F. Dergisi, 20 (2), 95-108.
  • Budakoğlu, G. (2011). Tükenmişliğin örgütsel bağlılığa etkisi: Bir devlet üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erişim Tarihi 11.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Buluç, B. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Algılarına Göre Okul Müdürlerin Liderlik Stilleri İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (57), 5- 34.
  • Cemaloğlu, N. (2007). Okul Yöneticilerinin Liderlik Stillerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 5 (1), 73-112.
  • Cemaloğlu, N. ve Kılınç A. Ç. (2012, Haziran ). Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ile Öğretmenlerin Örgütsel Güven Düzeyleri Arasındaki İlişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23), 132 – 156.
  • Cemaloğlu, N. ve Erdemoğlu-Şahin D. (2007, Ekim). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi 15,(2),465-484.
  • Cerit, Y. (2008, Güz). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Hizmet Yönelimli Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin Tükenmişliklerine Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (55), 547-570.
  • Coşkun, M. K. (2012). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, (41), 101-113. Erişim Tarihi 11.01.2014, http://www.asosindex.com
  • Çelebi, C. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan okul müdürlerinin okulda gösterdikleri liderlik stilleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 11.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Çelik V. (1998) Eğitimde Dönüşümcü Liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (16), 423-441.
  • Çelik, V. (2012). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Dağlı, A. ve Gündüz H. (2008). Yatılı İlköğretim Bölge Okullarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyleri (Diyarbakır İli Örneği). D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (10), 12-35.
  • Dilek, H. (2005). Liderlik tarzlarının ve adalet algısının; örgütsel bağlılık, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkilerine yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze. Erişim Tarihi 13.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Doğan, E. (2002). Çalışanın işine cezbolması, dönüştürücü liderlik tarzının, lidere olan güvenin, güçlenmenin ve duygunun etkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim Tarihi 11.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Dursun, Y. (2009). Öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ile yöneticileri için algıladıkları dönüşümcü ve etkileşimci liderlik stilleri arasındaki ilişki (Karabük ilköğretim okulları örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara. Erişim Tarihi 20.12.2013, https://tez.yok.gov.tr/
  • Durmaz, C. (2012). Etkileşimci ve dönüşümcü liderliğin psikolojik güçlendirme algısına etkisinde strese bağlı kişiliğin düzenleyici rolü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 20.12.2013, https://tez.yok.gov.tr/
  • Eraslan, L. (2004a). Okul Düzeyinde Dönüşümcü Liderlik. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (1), 1-22.
  • Ergül, H. F., Saygın, S. ve Tösten, R. (2013, Kasım) . Sınıf Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (10), 266-285.
  • Freudenberger, H. J. (1974). Staff burn-out. Journal of Social. 30(1), 159-165.
  • Geçmez, T. (2009). Yöneticilerin dönüşümcü ve etkileşimci liderlik stilleri ile çatışma yönetimi stilleri arasındaki ilişki ve kimya sektöründe bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim Tarihi 03.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Gill, A.S., Flaschner, A. B. and Shachar, M. (2006). Mitigating Stress and Burnout By İmplementing Transformational-Leadership. International Journal of Contemporary Hospitality Management ,18 (6), 469 - 481. Erişim Tarihi 04.01.2014, http://www.emeraldinsight.com/journals.htm?articleid=1567258.
  • Güneş, A.M. (2011) . İlköğretim okullarında dönüşümcü liderlikle örgütsel adalet arasındaki ilişki (Ağrı ili örneği). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 07.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Gündüz, H. B. ve Doğan, A. (2010). Okul Yöneticilerinin Liderlik Stilleri ve Yaratıcılık Düzeyleri. Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı. Erişim Tarihi 14.03.2014, www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/263.pdf.
  • Güzel, T. ve Akgündüz, Y. ( 2011). Liderlik Davranışlarının Orta Düzey Yöneticiler Üzerindeki Etkisi ve Yöneticilerin Tükenmişlik Düzeyleri ile İlişkisi: Kuşadası Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), 281-296.
  • Harrison, J. L. (2011). Instructor Transformational Leadership and Student Outcomes. Emerging Leadership Journeys, 4 (1), 82- 136.
  • Ispas, A. ve Tebeian, A.E. ( 2012 ). Comparative Analisys – Servant Leadershipand and Transformational Leadership. Cross-cultural Management Journal, XIV, 1 (1), 5-11.
  • Izgar, H. ( 2003). Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Judge, T.A. ve Piccolo, R. F. ( 2004). Transformational and Transactional Leadership: A MetaAnalytic Test of Their Relative Validity. Journal of Applied Psychology Copyright 2004 by the American Psychological Association , 89 (5), 755–768.
  • Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Karasu , S. (2009). Çalışanların yöneticilerinin liderlik tarzı algılamaları ile tükenmişlikleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim Tarihi 07.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Karip, E. (1998). Dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (16), 443-465.
  • Kayabaşı, Y.(2008).Bazı Değişkenler Açısından Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri. Sosyal Bilimler Dergisi, (20), 191-212.
  • Keleş, Ö. G. (2009). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerini gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Muğla Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü. Muğla. Erişim Tarihi 07.02.2014, https://tez.yok.gov.tr
  • Kepekçioğlu, E. S. (2009). Öğretim elemanlarında tükenmişlik. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Erişim Tarihi 13.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Kılıç, G. (2006). Eğitim kurumlarında liderlik tarzları ve örgüt kültürünün performans üzerindeki etkiler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kayseri. Erişim Tarihi 13.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Koçak, R. (2009). Okul Yöneticilerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 19 (1), 65-83.
  • Korkmaz, M. (2005, Yaz). Duyguların ve Liderlik Stillerinin Öğretmenlerin Performansı Üzerinde Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (43), 401-422.
  • Koruklu, N., Feyzioğlu, B., Özenoğlu-Kiremit, H. ve Aladağ, E. (2012, Yaz). Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12 (3) ,1813-1831
  • Kurt, T. (2009). Okul müdürlerinin dönüşümcü ve işlemci liderlik stilleri ile öğretmenlerin kolektif yeterliği ve öz yeterliği arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara. Erişim Tarihi 07.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Leung, D.Y.P. and Lee, W.W.S. (2006). Predicting Intention to Quit Among Chinese Teachers: Differential Predictability of the Components of Burnout. Anxiety, Stress, and Coping, 19 (2), 129-141. Erişim Tarihi 03.03.2014, http://web.ebscohost.com/ehost/pdf? Maslach, C. &. Jackson, S.E. (1981).The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Occupational Behaviour, (2), 99-133.
  • Nadir, A. (2010). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yakın Doğu Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
  • Okçu, V. (2011). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları ve yıldırma yaşama düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Erişim Tarihi 13.11.2013, https://tez.yok.gov.tr/
  • Özgüner, M. ( 2011). Örgüt kültürü ve tükenmişlik ilişkisi üzerine bir araştırma: Bozok üniversitesi örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bozok Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yozgat. Erişim Tarihi 02.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Risambessy, A., Swasto, B., Thoyib, A. & Astuti, E.S. (2012). The Influence of Transformational Leadership Style, Motivation, Burnout towards Job Satisfaction and Employee Performance. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2 (9), 8833-8842.
  • Rittschof, K. R. (2013). The Influence of Transformational Leadership and Job Burnout on Child Protective Services Case Managers' Commitment and Intent to Quit. R., Ph.D., Walden Unıversty. (Master's thesis). 159, (UMI No.3568319). Erişim Tarihi 15.03.2014. http://gradworks.umi.com/35/68/3568319.html.
  • Sağlam- Arı, G. ve Çına- Bal, E. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi, 15(1), 131‐148.
  • Sezgin, F. ve Kılınç, A.Ç. ( 2012, Aralık). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD, 13 (3),103-127.
  • Stokes, M. (2013). Exploring The Relationship Between Cultural Intelligence,Transformational Leadership and Burnout In Doctorate Of Education Students. (A Dissertation Presented in Partial Fulfillment Of the Requirements for the Degree Doctor of Education ). Liberty University, Lynchburg, VA.Erişim Tarihi 11.01.2014,http://digitalcommons.liberty.edu/
  • Şirin, E. F. (2008). Beden eğitimim ve spor yüksekokulu yöneticilerinin liderlik stilleri ve çatışma yönetimi stratejilerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 02.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Şirin, E. F. ve Yetim, A. A. (2009). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Stiline İlişkin Yönetici Algıları. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3 (1),69-84.
  • Tetik, S. (2008). Değişim yönetiminde dönüştürücü liderin rolü. (Yayımlanmamış Doktora Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa. Erişim Tarihi 02.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Türk Dil Kurumu (2014). Türkçe Sözlük. Erişim Tarihi 13.02.2014, http://www.tdk.gov.tr/index.
  • Tok, T. N. ve Bacak, E. ( 2013). Öğretmenlerin İş Doyumu İle Yöneticileri İçin Algıladıkları Dönüşümcü Liderlik Özellikleri Arasındaki İlişki. International Journal Of Human Sciences, 10 (1), 1-31. Erişim Tarihi 02.01.2014, www.jhumansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/.../2605/621
  • Torun, A. A. (1995). Tükenmişlik, aile yapısı ve sosyal destek ilişkileri üzerine bir inceleme. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim Tarihi 01.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/ .
  • Töremen, F. ve Yasan, T. (2010 Temmuz/II). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Özellikleri (Malatya İli Örneği). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 27-39.
  • Tümkaya, S. (2005, Güz). Öğretmenlerin Sınıf İçi Disiplin Anlayışları ve Tükenmişlikle İlişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (44), 549-568.
  • Twigg, N. W. & Kang, B. ( 2012). The Effect of Leadership, Perceived Support, İdealism, and Self Esteem on Burnout. Journal of Behavioral Studies in Business, ( 4), 98-116.
  • Yavuz, E. (2008). Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik davranışının örgütsel bağlılığa etkisinin analizi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara, Erişim Tarihi 13.02.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Yıldırım, C. (2006). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin örgütsel sağlık üzerindeki etkisi (Ankara ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Erişim Tarihi 19.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Yıldız, E. (2011). Eğitimcilerde tükenmişlik (Rehber öğretmenler üzerinde bir araştırma). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Sakarya Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. Erişim Tarihi 11.01.2014, https://tez.yok.gov.tr/
  • Yukl, G. (2002). Leadership in Organizations (5th ed.). Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall.
  • Zopiatis, A., and Constanti, P. (2010). Leadership styles and burnout: is there an association?,International Journal of Contemporary Hospitality Management,. 22(3), 300 – 320. Erişim Tarihi 01.02.2014, http://www.emeraldinsight.com/doi/abs/10.1108/09596111011035927
There are 72 citations in total.

Details

Other ID JA22BJ43ZS
Journal Section Articles
Authors

Fatime Kırs This is me

Veysel Okçu

Publication Date May 17, 2016
Submission Date November 1, 2014
Published in Issue Year 2014 Issue: 2-3

Cite

APA Kırs, F., & Okçu, V. (2016). OKUL YÖNETİCİLERİNİN DÖNÜŞÜMCÜ VE İŞLEMCİ LİDERLİK DAVRANIŞLARI İLE ÖĞRETMENLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ (BATMAN İLİ ÖRNEĞİ). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(2-3), 1-20.

Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.