Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

COVID-19 Vaccine Literacy and Vaccine Hesitancy Among University Students

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 141 - 150, 24.08.2023

Ebru Sönmez Sarı Zila Özlem Kırbaş

https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1274199

Öz

Aim: This study aims to determine the COVID-19 vaccine literacy level and vaccine hesitancy in university students.
Material and Method: The sample of the descriptive-relationship-seeking study consisted of university students (n=422) studying in health programs. Data; The Personal Information Form was collected online using the COVID-19 Vaccine Literacy Scale and the Vaccine Hesitancy Scale-Short Form. In data analysis, independent samples t-test, One Way ANOVA, and Pearson correlation test were used. The level of statistical significance was accepted as p<0.05.
Results: The COVID-19 Vaccine Literacy mean scores of the students were found to be 2.76 ± 0.49 and the Vaccine Hesitancy Scale mean scores were 31.85 ± 9.07. It has been observed that there was a weak, negative linear relationship between COVID-19 Vaccine Literacy and Vaccine Hesitancy (r= -0.226, p<0.01). As the level of COVID-19 vaccine literacy increases, vaccine hesitancy decreases.
Conclusions: Determining the COVID-19 vaccine literacy and vaccine hesitancy status in university students is important in terms of guiding the studies to be carried out for the protection and promotion of public health.

Anahtar Kelimeler

Vaccine hesitancy Vaccine literacy COVID-19 Student

Destekleyen Kurum

None

Proje Numarası

None

Kaynakça

  • Alıcılar, H. E., Çöl, M. (2021). Yeni Koronavirüs Hastalığına Karşı Aşılanma Tutumu. İçinde Türk Tabipleri Birliği (Ed.), Yeni koronavirüs pandemisi sürecinde Türkiye’de COVID-19 aşılaması ve bağışıklama hizmetlerinin durumu (s. 61-66).
  • Al‐Rawashdeh, S., Rababa, M., Rababa, M., Hamaideh, S. (2022). Predictors of intention to get COVID‐19 vaccine: A cross‐sectional study. Nursing Forum, 57(2), 277-287. doi: 10.1111/nuf.12676
  • Alshehry, A. S., Cruz, J. P., Alquwez, N., Alsharari, A. F., Tork, H. M., Almazan, J. U., ... Balay‐Odao, E. (2022). Predictors of nursing students’ intention to receive COVID‐19 vaccination: A multi‐university study in Saudi Arabia. Journal of Advanced Nursing, 78(2), 446-457. doi: 10.1111/jan.15002
  • Altun, U., Atalay, B., Kalafat, E., Yıldız, M. S. (2021). Aşı karşıtlığı tutumu düzeyinin incelenmesi: sağlık yönetimi bölümü öğrencileri. Isparta 6. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Yönetimi Kongresi, Sözlü Sunum, 164-169.
  • Ba, M. F., Faye, A., Kane, B., Diallo, A. I., Junot, A., Gaye, I., ... Ridde, V. (2022). Factors associated with COVID-19 vaccine hesitancy in Senegal: a mixed study. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 18(5), 2060020. doi: 10.1080/21645515.2022.2060020
  • Biasio, L. R. (2019). Vaccine literacy is undervalued. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 15(11), 2552-2553. doi: 10.1080/21645515.2019.1609850
  • Biasio, L. R., Bonaccorsi, G., Lorini, C., Pecorelli, S. (2021). Assessing COVID-19 vaccine literacy: a preliminary online survey. Human vaccines & immunotherapeutics, 17(5), 1304-1312. doi: 10.1080/21645515.2020.1829315
  • Cascini, F., Pantovic, A., Al-Ajlouni, Y., Failla, G., Ricciardi, W. (2021). Attitudes, acceptance and hesitancy among the general population worldwide to receive the COVID-19 vaccines and their contributing factors: A systematic review. EClinical Medicine, 40, 101113. doi: 10.1016/j.eclinm.2021.101113
  • Correa-Rodríguez, M., Rueda-Medina, B., Callejas-Rubio, J. L., Ríos-Fernández, R., de la Hera-Fernández, J., Ortego-Centeno, N. (2022). COVID-19 vaccine literacy in patients with systemic autoimmune diseases. Current Psychology, 1-16. doi: 10.1007/s12144-022-02713-y
  • Coşkun Erçelik, H., Çamlıca, T. (2022). Fear of COVID-19 among nursing students and evaluation of their attitudes towards vaccination: a descriptive cross-sectional research. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 14(1). doi: 10.5336/nurses.2021-83719
  • Dağ, A., Demirci, H. (2021). Koronavirüs (COVID-19) aşısı karşıtlığına yönelik nicel bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (Unika Toplum ve Bilim) Dergisi, 1(2), 74-83.
  • Delgado-Gallegos, J. L., Padilla-Rivas, G. R., Zúñiga-Violante, E., Avilés-Rodríguez, G., Arellanos-Soto, D., Gastelum-Arias, L. J., ... Islas, J. F. (2021). Determinants of COVID-19 vaccine hesitancy: a cross-sectional study on a Mexican population using an online questionnaire (COV-AHQ). Frontiers in Public Health, 9, 728690. doi: 10.3389/fpubh.2021.728690
  • Doherty, I. A., Pilkington, W., Brown, L., Billings, V., Hoffler, U., Paulin, L., ... Kumar, D. (2021). COVID-19 vaccine hesitancy in underserved communities of North Carolina. PLoS One, 16(11), e0248542. doi: 10.1371/journal.pone.0248542
  • Durmus, A., Akbolat, M., Amarat, M. (2021). Turkish validity and reliability of COVID-19 vaccine literacy scale. Cukurova Medical Journal, 732-741. doi: 10.17826/cumj.870432
  • Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) (2013). Health literacy: The solid facts. Erişim tarihi: 14.12.2021, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/128703/e96854.pdf
  • Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2019). Ten threats to global health in 2019. Erişim tarihi: 11.04.2022, https://www.who.int/news-room/spotlight/ten-threats-to-global-health-in-2019
  • Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2021). Coronavirus disease (COVID-19). Erişim tarihi: 14.12.2021, https://www.who.int/health-topics/coronavirus#tab=tab_1
  • Eadie, C. (2014). Health literacy: A conceptual review. Medical-Surgical Nursing, 23(1), S1-S1.
  • Ebrahimi, O. V., Johnson, M. S., Ebling, S., Amundsen, O. M., Halsøy, Ø., Hoffart, A., ... Johnson, S. U. (2021). Risk, trust, and flawed assumptions: vaccine hesitancy during the COVID-19 pandemic. Frontiers in Public Health, 9, 700213. doi: 10.3389/fpubh.2021.700213
  • El Gamal, M., Siddiqua, A., Abdul, W. K., Almurshidi, B. H., Howari, F. M. (2022). Investigation of factors affecting COVID-19 vaccine acceptance among communities of universities in the United Arab Emirates. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 18(5), 2068930. doi: 10.1080/21645515.2022.2068930
  • Ersin, F., Gözükara, F., Polat, P., Erçetin, G., Bozkurt, M. E. (2015). Determining the health beliefs and breast cancer fear levels ofwomen regarding mammography. Turkish Journal of Medical Sciences, 45(4), 775-781. doi: 10.3906/sag-1406-74
  • Ertaş, H., Göde, A. (2021). Sağlık okuryazarlığı ile aşı karşıtlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Journal of Academic Value Studies, 1, 1-14. doi: 10.29228/javs.49907
  • Gendler, Y., Ofri, L. (2021). Investigating the influence of vaccine literacy, vaccine perception and vaccine hesitancy on Israeli parents’ acceptance of the COVID-19 vaccine for their children: A cross-sectional study. Vaccines, 9(12), 1391. doi: 10.3390/vaccines9121391
  • George, D., Mallery, P. (2019). IBM SPSS statistics 26 step by step: A simple guide and reference. Routledge.
  • Gusar, I., Konjevoda, S., Babić, G., Hnatešen, D., Čebohin, M., Orlandini, R., Dželalija, B. (2021). Pre-Vaccination COVID-19 vaccine literacy in a Croatian adult population: A cross-sectional study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(13), 7073. doi: 10.3390/ijerph18137073
  • Gür, E. (2019). Vaccine hesitancy-vaccine refusal. Turkish Archives of Pediatrics/Türk Pediatri Arşivi, 54(1), 1.
  • Ishikawa, H., Takeuchi, T., Yano, E. (2008). Measuring functional, communicative, and critical health literacy among diabetic patients. Diabetes Care, 31(5), 874-879. doi: 10.2337/dc07-1932
  • Joshi, A., Kaur, M., Kaur, R., Grover, A., Nash, D., El-Mohandes, A. (2021). Predictors of COVID-19 vaccine acceptance, intention, and hesitancy: a scoping review. Frontiers in Public Health, 9, 698111. doi: 10.3389/fpubh.2021.698111
  • Karagöz, Y. (2019). SPSS-AMOS-META Uygulamalı İstatistiksel Analizler. (Güncellenmiş 2. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Karaman, D., Yılmaz, D., Yılmaz, H. (2021). İntörn hemşirelik öğrencilerinin Koronavirüs (COVID-19) korkusunun aşı karşıtlığına etkisinin incelenmesi. The Journal of Turkish Family Physician, 12(4), 179-191. doi: 10.15511/tjtfp.21.00479
  • Khalafalla, H. E., Tumambeng, M. Z., Halawi, M. H. A., Masmali, E. M. A., Tashari, T. B. M., Arishi, F. H. A., ... Mahfouz, M. S. (2022). COVID-19 vaccine hesitancy prevalence and predictors among the students of Jazan University, Saudi Arabia using the health belief model: a Cross-Sectional Study. Vaccines, 10(2), 289. doi: 10.3390/vaccines10020289
  • Kılınçarslan, M. G., Sarigül, B., Toraman, C., Şahin, E. M. (2020). Development of valid and reliable scale of vaccine hesitancy in Turkish language. Konuralp Medical Journal, 12(3), 420-429. doi: 10.18521/ktd.693711
  • Kweon, S. S., Yun, I., Choi, C., Ryu, S. Y., Cho, J. H., Shin, M. H. (2022). Factors associated with COVID-19 vaccine hesitancy in Korea. Chonnam Medical Journal, 58(1), 43. doi: 10.4068/cmj.2022.58.1.43
  • Lucia, V. C., Kelekar, A., Afonso, N. M. (2021). COVID-19 vaccine hesitancy among medical students. Journal of Public Health, 43(3), 445-449. doi: 10.1093/pubmed/fdaa230
  • MacDonald, N. E. (2015). Vaccine hesitancy: Definition, scope and determinants. Vaccine, 33(34), 4161-4164. doi: 10.1016/j.vaccine.2015.04.036
  • Nath, R., Imtiaz, A., Nath, S. D., Hasan, E. (2021). Role of vaccine hesitancy, eHealth literacy, and vaccine literacy in young adults’ COVID-19 vaccine uptake intention in a lower-middle-income country. Vaccines, 9(12), 1405. doi: 10.3390/vaccines9121405
  • Özbey, G. A., Acar, G. A., Bozdağ, F., Yalçın, B. N. B., Çoban, T., Ener, D., … Yekdeş, D. H. (2021). Pandeminin Epidemiyolojisi ve Hastalık Yükü. P. Okyay, S. Üner (Ed.). Halk sağlığı bakış açısıyla COVID-19, Pandeminin İlk Yılı: yapılanlar–yapıl(a)mayanlar–yapılması gerekenler. Ankara: Hipokrat Yayıncılık.
  • Patwary, M. M., Alam, M. A., Bardhan, M., Disha, A. S., Haque, M. Z., Billah, S. M., ... Kabir, R. (2022). COVID-19 vaccine acceptance among low-and lower-middle-income countries: a rapid systematic review and meta-analysis. Vaccines, 10(3), 427. doi: 10.3390/vaccines10030427
  • Ratzan, S. C. (2011). Vaccine literacy: A new shot for advancing health. Journal of health communication, 16(3), 227-229. doi: 10.1080/10810730.2011.561726
  • Ren, L. L., Wang, Y. M., Wu, Z. Q., Xiang, Z. C., Guo, L., Xu, T., ... Wang, J. W. (2020). Identification of a novel coronavirus causing severe pneumonia in human: a descriptive study. Chinese Medical Journal, 133(09), 1015- 1024. doi: 10.1097/CM9.0000000000000722
  • Roy, D. N., Huda, M. N., Azam, M. S. (2022). Factors influencing COVID-19 vaccine acceptance and hesitancy among rural community in Bangladesh: a cross-sectional survey based study. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 18(5), 2064685. doi: 10.1080/21645515.2022.2064685
  • Saied, S. M., Saied, E. M., Kabbash, I. A., Abdo, S. A. E. F. (2021). Vaccine hesitancy: Beliefs and barriers associated with COVID‐19 vaccination among Egyptian medical students. Journal of Medical Virology, 93(7), 4280-4291. doi: 10.1002/jmv.26910
  • Salali, G. D., Uysal, M. S. (2022). COVID-19 vaccine hesitancy is associated with beliefs on the origin of the novel coronavirus in the UK and Turkey. Psychological Medicine, 52(15), 3750-3752. doi: 10.1017/S0033291720004067
  • Sallam, M., Al-Sanafi, M., Sallam, M. (2022). A global map of COVID-19 vaccine acceptance rates per country: an updated concise narrative review. Journal of Multidisciplinary Healthcare, 21-45. doi: 10.2147/JMDH.S347669
  • Shakeel, C. S., Mujeeb, A. A., Mirza, M. S., Chaudhry, B., Khan, S. J. (2022). Global COVID-19 vaccine acceptance: a systematic review of associated social and behavioral factors. Vaccines, 10(1), 110. doi: 10.3390/vaccines10010110
  • Tam, C. C., Qiao, S., Li, X. (2022). Factors associated with decision making on COVID-19 vaccine acceptance among college students in South Carolina. Psychology, Health & Medicine, 27(1), 150-161. doi: 10.1080/13548506.2021.1983185
  • Troiano, G., Nardi, A. (2021). Vaccine hesitancy in the era of COVID-19. Public Health, 194, 245-251. doi: 10.1016/j.puhe.2021.02.025
  • Willis, D. E., Presley, J., Williams, M., Zaller, N., McElfish, P. A. (2021). COVID-19 vaccine hesitancy among youth. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 17(12), 5013-5015. doi: 10.1080/21645515.2021.1989923

Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı ve Aşı Karşıtlığı

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 141 - 150, 24.08.2023

Ebru Sönmez Sarı Zila Özlem Kırbaş

https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1274199

Öz

Amaç: Bu araştırma üniversite öğrencilerinde COVID-19 aşı okuryazarlığı düzeyi ve aşı karşıtlığı durumlarını belirlemeyi amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı-ilişki arayıcı tipte yapılan araştırmanın örneklemini sağlık programlarında öğrenim gören üniversite öğrencileri (n=422) oluşturmuştur. Veri; Kişisel Bilgi Formu, COVID-19 Aşı Okuryazarlığı Ölçeği ve Aşı Karşıtlığı Ölçeği-Kısa Form kullanılarak çevrimiçi toplanmıştır. Veri analizinde bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson korelasyon testi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir.
Bulgular: Öğrencilerin COVID-19 Aşı Okuryazarlığı puan ortalamaları 2.76 ± 0.49 ve Aşı Karşıtlığı Ölçeği puan ortalamaları 31.85 ± 9.07 bulunmuştur. COVID-19 Aşı Okuryazarlığı ile Aşı Karşıtlığı arasında zayıf, negatif yönde doğrusal ilişki olduğu görülmüştür (r= -0.226, p<0.01). COVID-19 aşı okuryazarlığı düzeyi arttıkça aşı karşıtlığı azalmaktadır.
Sonuç: Üniversite öğrencilerinde COVID-19 aşı okuryazarlığı ve aşı karşıtlığı durumlarının belirlenmesi toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için yapılacak çalışmalara yol gösterici olması açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Aşı tereddütü Aşı okuryazarlığı Öğrenci COVID-19

Proje Numarası

None

Kaynakça

  • Alıcılar, H. E., Çöl, M. (2021). Yeni Koronavirüs Hastalığına Karşı Aşılanma Tutumu. İçinde Türk Tabipleri Birliği (Ed.), Yeni koronavirüs pandemisi sürecinde Türkiye’de COVID-19 aşılaması ve bağışıklama hizmetlerinin durumu (s. 61-66).
  • Al‐Rawashdeh, S., Rababa, M., Rababa, M., Hamaideh, S. (2022). Predictors of intention to get COVID‐19 vaccine: A cross‐sectional study. Nursing Forum, 57(2), 277-287. doi: 10.1111/nuf.12676
  • Alshehry, A. S., Cruz, J. P., Alquwez, N., Alsharari, A. F., Tork, H. M., Almazan, J. U., ... Balay‐Odao, E. (2022). Predictors of nursing students’ intention to receive COVID‐19 vaccination: A multi‐university study in Saudi Arabia. Journal of Advanced Nursing, 78(2), 446-457. doi: 10.1111/jan.15002
  • Altun, U., Atalay, B., Kalafat, E., Yıldız, M. S. (2021). Aşı karşıtlığı tutumu düzeyinin incelenmesi: sağlık yönetimi bölümü öğrencileri. Isparta 6. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Yönetimi Kongresi, Sözlü Sunum, 164-169.
  • Ba, M. F., Faye, A., Kane, B., Diallo, A. I., Junot, A., Gaye, I., ... Ridde, V. (2022). Factors associated with COVID-19 vaccine hesitancy in Senegal: a mixed study. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 18(5), 2060020. doi: 10.1080/21645515.2022.2060020
  • Biasio, L. R. (2019). Vaccine literacy is undervalued. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 15(11), 2552-2553. doi: 10.1080/21645515.2019.1609850
  • Biasio, L. R., Bonaccorsi, G., Lorini, C., Pecorelli, S. (2021). Assessing COVID-19 vaccine literacy: a preliminary online survey. Human vaccines & immunotherapeutics, 17(5), 1304-1312. doi: 10.1080/21645515.2020.1829315
  • Cascini, F., Pantovic, A., Al-Ajlouni, Y., Failla, G., Ricciardi, W. (2021). Attitudes, acceptance and hesitancy among the general population worldwide to receive the COVID-19 vaccines and their contributing factors: A systematic review. EClinical Medicine, 40, 101113. doi: 10.1016/j.eclinm.2021.101113
  • Correa-Rodríguez, M., Rueda-Medina, B., Callejas-Rubio, J. L., Ríos-Fernández, R., de la Hera-Fernández, J., Ortego-Centeno, N. (2022). COVID-19 vaccine literacy in patients with systemic autoimmune diseases. Current Psychology, 1-16. doi: 10.1007/s12144-022-02713-y
  • Coşkun Erçelik, H., Çamlıca, T. (2022). Fear of COVID-19 among nursing students and evaluation of their attitudes towards vaccination: a descriptive cross-sectional research. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 14(1). doi: 10.5336/nurses.2021-83719
  • Dağ, A., Demirci, H. (2021). Koronavirüs (COVID-19) aşısı karşıtlığına yönelik nicel bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (Unika Toplum ve Bilim) Dergisi, 1(2), 74-83.
  • Delgado-Gallegos, J. L., Padilla-Rivas, G. R., Zúñiga-Violante, E., Avilés-Rodríguez, G., Arellanos-Soto, D., Gastelum-Arias, L. J., ... Islas, J. F. (2021). Determinants of COVID-19 vaccine hesitancy: a cross-sectional study on a Mexican population using an online questionnaire (COV-AHQ). Frontiers in Public Health, 9, 728690. doi: 10.3389/fpubh.2021.728690
  • Doherty, I. A., Pilkington, W., Brown, L., Billings, V., Hoffler, U., Paulin, L., ... Kumar, D. (2021). COVID-19 vaccine hesitancy in underserved communities of North Carolina. PLoS One, 16(11), e0248542. doi: 10.1371/journal.pone.0248542
  • Durmus, A., Akbolat, M., Amarat, M. (2021). Turkish validity and reliability of COVID-19 vaccine literacy scale. Cukurova Medical Journal, 732-741. doi: 10.17826/cumj.870432
  • Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) (2013). Health literacy: The solid facts. Erişim tarihi: 14.12.2021, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/128703/e96854.pdf
  • Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2019). Ten threats to global health in 2019. Erişim tarihi: 11.04.2022, https://www.who.int/news-room/spotlight/ten-threats-to-global-health-in-2019
  • Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2021). Coronavirus disease (COVID-19). Erişim tarihi: 14.12.2021, https://www.who.int/health-topics/coronavirus#tab=tab_1
  • Eadie, C. (2014). Health literacy: A conceptual review. Medical-Surgical Nursing, 23(1), S1-S1.
  • Ebrahimi, O. V., Johnson, M. S., Ebling, S., Amundsen, O. M., Halsøy, Ø., Hoffart, A., ... Johnson, S. U. (2021). Risk, trust, and flawed assumptions: vaccine hesitancy during the COVID-19 pandemic. Frontiers in Public Health, 9, 700213. doi: 10.3389/fpubh.2021.700213
  • El Gamal, M., Siddiqua, A., Abdul, W. K., Almurshidi, B. H., Howari, F. M. (2022). Investigation of factors affecting COVID-19 vaccine acceptance among communities of universities in the United Arab Emirates. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 18(5), 2068930. doi: 10.1080/21645515.2022.2068930
  • Ersin, F., Gözükara, F., Polat, P., Erçetin, G., Bozkurt, M. E. (2015). Determining the health beliefs and breast cancer fear levels ofwomen regarding mammography. Turkish Journal of Medical Sciences, 45(4), 775-781. doi: 10.3906/sag-1406-74
  • Ertaş, H., Göde, A. (2021). Sağlık okuryazarlığı ile aşı karşıtlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Journal of Academic Value Studies, 1, 1-14. doi: 10.29228/javs.49907
  • Gendler, Y., Ofri, L. (2021). Investigating the influence of vaccine literacy, vaccine perception and vaccine hesitancy on Israeli parents’ acceptance of the COVID-19 vaccine for their children: A cross-sectional study. Vaccines, 9(12), 1391. doi: 10.3390/vaccines9121391
  • George, D., Mallery, P. (2019). IBM SPSS statistics 26 step by step: A simple guide and reference. Routledge.
  • Gusar, I., Konjevoda, S., Babić, G., Hnatešen, D., Čebohin, M., Orlandini, R., Dželalija, B. (2021). Pre-Vaccination COVID-19 vaccine literacy in a Croatian adult population: A cross-sectional study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(13), 7073. doi: 10.3390/ijerph18137073
  • Gür, E. (2019). Vaccine hesitancy-vaccine refusal. Turkish Archives of Pediatrics/Türk Pediatri Arşivi, 54(1), 1.
  • Ishikawa, H., Takeuchi, T., Yano, E. (2008). Measuring functional, communicative, and critical health literacy among diabetic patients. Diabetes Care, 31(5), 874-879. doi: 10.2337/dc07-1932
  • Joshi, A., Kaur, M., Kaur, R., Grover, A., Nash, D., El-Mohandes, A. (2021). Predictors of COVID-19 vaccine acceptance, intention, and hesitancy: a scoping review. Frontiers in Public Health, 9, 698111. doi: 10.3389/fpubh.2021.698111
  • Karagöz, Y. (2019). SPSS-AMOS-META Uygulamalı İstatistiksel Analizler. (Güncellenmiş 2. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Karaman, D., Yılmaz, D., Yılmaz, H. (2021). İntörn hemşirelik öğrencilerinin Koronavirüs (COVID-19) korkusunun aşı karşıtlığına etkisinin incelenmesi. The Journal of Turkish Family Physician, 12(4), 179-191. doi: 10.15511/tjtfp.21.00479
  • Khalafalla, H. E., Tumambeng, M. Z., Halawi, M. H. A., Masmali, E. M. A., Tashari, T. B. M., Arishi, F. H. A., ... Mahfouz, M. S. (2022). COVID-19 vaccine hesitancy prevalence and predictors among the students of Jazan University, Saudi Arabia using the health belief model: a Cross-Sectional Study. Vaccines, 10(2), 289. doi: 10.3390/vaccines10020289
  • Kılınçarslan, M. G., Sarigül, B., Toraman, C., Şahin, E. M. (2020). Development of valid and reliable scale of vaccine hesitancy in Turkish language. Konuralp Medical Journal, 12(3), 420-429. doi: 10.18521/ktd.693711
  • Kweon, S. S., Yun, I., Choi, C., Ryu, S. Y., Cho, J. H., Shin, M. H. (2022). Factors associated with COVID-19 vaccine hesitancy in Korea. Chonnam Medical Journal, 58(1), 43. doi: 10.4068/cmj.2022.58.1.43
  • Lucia, V. C., Kelekar, A., Afonso, N. M. (2021). COVID-19 vaccine hesitancy among medical students. Journal of Public Health, 43(3), 445-449. doi: 10.1093/pubmed/fdaa230
  • MacDonald, N. E. (2015). Vaccine hesitancy: Definition, scope and determinants. Vaccine, 33(34), 4161-4164. doi: 10.1016/j.vaccine.2015.04.036
  • Nath, R., Imtiaz, A., Nath, S. D., Hasan, E. (2021). Role of vaccine hesitancy, eHealth literacy, and vaccine literacy in young adults’ COVID-19 vaccine uptake intention in a lower-middle-income country. Vaccines, 9(12), 1405. doi: 10.3390/vaccines9121405
  • Özbey, G. A., Acar, G. A., Bozdağ, F., Yalçın, B. N. B., Çoban, T., Ener, D., … Yekdeş, D. H. (2021). Pandeminin Epidemiyolojisi ve Hastalık Yükü. P. Okyay, S. Üner (Ed.). Halk sağlığı bakış açısıyla COVID-19, Pandeminin İlk Yılı: yapılanlar–yapıl(a)mayanlar–yapılması gerekenler. Ankara: Hipokrat Yayıncılık.
  • Patwary, M. M., Alam, M. A., Bardhan, M., Disha, A. S., Haque, M. Z., Billah, S. M., ... Kabir, R. (2022). COVID-19 vaccine acceptance among low-and lower-middle-income countries: a rapid systematic review and meta-analysis. Vaccines, 10(3), 427. doi: 10.3390/vaccines10030427
  • Ratzan, S. C. (2011). Vaccine literacy: A new shot for advancing health. Journal of health communication, 16(3), 227-229. doi: 10.1080/10810730.2011.561726
  • Ren, L. L., Wang, Y. M., Wu, Z. Q., Xiang, Z. C., Guo, L., Xu, T., ... Wang, J. W. (2020). Identification of a novel coronavirus causing severe pneumonia in human: a descriptive study. Chinese Medical Journal, 133(09), 1015- 1024. doi: 10.1097/CM9.0000000000000722
  • Roy, D. N., Huda, M. N., Azam, M. S. (2022). Factors influencing COVID-19 vaccine acceptance and hesitancy among rural community in Bangladesh: a cross-sectional survey based study. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 18(5), 2064685. doi: 10.1080/21645515.2022.2064685
  • Saied, S. M., Saied, E. M., Kabbash, I. A., Abdo, S. A. E. F. (2021). Vaccine hesitancy: Beliefs and barriers associated with COVID‐19 vaccination among Egyptian medical students. Journal of Medical Virology, 93(7), 4280-4291. doi: 10.1002/jmv.26910
  • Salali, G. D., Uysal, M. S. (2022). COVID-19 vaccine hesitancy is associated with beliefs on the origin of the novel coronavirus in the UK and Turkey. Psychological Medicine, 52(15), 3750-3752. doi: 10.1017/S0033291720004067
  • Sallam, M., Al-Sanafi, M., Sallam, M. (2022). A global map of COVID-19 vaccine acceptance rates per country: an updated concise narrative review. Journal of Multidisciplinary Healthcare, 21-45. doi: 10.2147/JMDH.S347669
  • Shakeel, C. S., Mujeeb, A. A., Mirza, M. S., Chaudhry, B., Khan, S. J. (2022). Global COVID-19 vaccine acceptance: a systematic review of associated social and behavioral factors. Vaccines, 10(1), 110. doi: 10.3390/vaccines10010110
  • Tam, C. C., Qiao, S., Li, X. (2022). Factors associated with decision making on COVID-19 vaccine acceptance among college students in South Carolina. Psychology, Health & Medicine, 27(1), 150-161. doi: 10.1080/13548506.2021.1983185
  • Troiano, G., Nardi, A. (2021). Vaccine hesitancy in the era of COVID-19. Public Health, 194, 245-251. doi: 10.1016/j.puhe.2021.02.025
  • Willis, D. E., Presley, J., Williams, M., Zaller, N., McElfish, P. A. (2021). COVID-19 vaccine hesitancy among youth. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 17(12), 5013-5015. doi: 10.1080/21645515.2021.1989923
Toplam 48 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALELERİ
Yazarlar

Ebru Sönmez Sarı 0000-0001-7337-4853

Zila Özlem Kırbaş 0000-0003-4030-5442

Proje Numarası None
Erken Görünüm Tarihi 24 Ağustos 2023
Yayımlanma Tarihi 24 Ağustos 2023
Gönderilme Tarihi 31 Mart 2023
Kabul Tarihi 8 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 5 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Sönmez Sarı, E., & Kırbaş, Z. Ö. (2023). Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı ve Aşı Karşıtlığı. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ve Araştırmaları Dergisi, 5(2), 141-150. https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1274199
AMA Sönmez Sarı E, Kırbaş ZÖ. Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı ve Aşı Karşıtlığı. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi. Ağustos 2023;5(2):141-150. doi:10.46413/boneyusbad.1274199
Chicago Sönmez Sarı, Ebru, ve Zila Özlem Kırbaş. “Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı Ve Aşı Karşıtlığı”. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ve Araştırmaları Dergisi 5, sy. 2 (Ağustos 2023): 141-50. https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1274199.
EndNote Sönmez Sarı E, Kırbaş ZÖ (01 Ağustos 2023) Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı ve Aşı Karşıtlığı. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi 5 2 141–150.
IEEE E. Sönmez Sarı ve Z. Ö. Kırbaş, “Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı ve Aşı Karşıtlığı”, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, c. 5, sy. 2, ss. 141–150, 2023, doi: 10.46413/boneyusbad.1274199.
ISNAD Sönmez Sarı, Ebru - Kırbaş, Zila Özlem. “Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı Ve Aşı Karşıtlığı”. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi 5/2 (Ağustos 2023), 141-150. https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1274199.
JAMA Sönmez Sarı E, Kırbaş ZÖ. Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı ve Aşı Karşıtlığı. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi. 2023;5:141–150.
MLA Sönmez Sarı, Ebru ve Zila Özlem Kırbaş. “Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı Ve Aşı Karşıtlığı”. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ve Araştırmaları Dergisi, c. 5, sy. 2, 2023, ss. 141-50, doi:10.46413/boneyusbad.1274199.
Vancouver Sönmez Sarı E, Kırbaş ZÖ. Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Aşı Okuryazarlığı ve Aşı Karşıtlığı. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi. 2023;5(2):141-50.
 Kapak Resmi İndir

23788 Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.