Öz
The health care needs of older adults may differ due to age-related physiological changes, diseases that increase with aging, lifestyle, and individual characteristics. Multidimensional geriatric assessment is a comprehensive and interdisciplinary process that defines the medical, social, psychological, and functional needs of the elderly individual. There is evidence that multidimensional geriatric assessment reduces hospitalizations and mortality rates, improves physical functions, reduces dependency in activities of daily living, and maintains functional independence. A multidisciplinary team is a collaborative approach that requires the harmony and coordination of various professional knowledge and skills and requires collaborative work for the continuity of treatment and care of the older adult. As an active member of the team, the geriatric nurse has roles on multidimensional assessment of the older adults, the continuation of planned treatments, planning, implementation, and evaluation of individualized patient care, finding solutions to the health problems and needs of the elderly patient with a multidisciplinary approach, and maintaining communication with team members. In this article, the multidisciplinary team approach in multidimensional geriatric assessment and the role of the nurse are discussed.
Anahtar Kelimeler
Geriatrics Geriatric Assessment Multidisciplinary Healthcare Team Nurse
Kaynakça
- 1. World Health Organitazion. Proposed working definition of an older person in Africa for the MDS. https://www.who.int/healthinfo/survey/ageingdefnolder/en/ Erişim tarihi: 25.05.2020.
- 2. Düzgün G, Akyol AD. Yoğun bakımda yaşlı hasta ve hemşirelik yönetimi. Editörler; Akyol AD, Yoğun Bakım Hemşireliği. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Medikal Sağlık ve Yayıncılık; 2017, 729-747.
- 3. Olgun N, Arslan S. Yaşlı değerlendirmesi ve klinik karar verme. Editör; Aslan FE, Sağlığın Değerlendirilmesi Klinik Karar Verme. 2. Baskı. Ankara: Akademisyen Tıp Kitapevi; 2017, 687-736.
- 4. Karakovan A. Yaşlı sağlığı ve bakım 1. Baskı. Ankara: Akademisyen Tıp Kitapevi; 2014.
- 5. Kuyumcu ME, Yeşil Y, Cankurtaran M. Geriatrist gözüyle interdisipliner ekip. Journal of Society & Social Work. 2012;23(2):115-123.
- 6. T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye sağlıklı yaşlanma eylem planı ve uygulama programı 2015-2020 [e-kitap] Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kronik Hastalıklar, Yaşlı Sağlığı ve Özürlüler Daire Başkanlığı, Yayını; 2015 (960). https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/Sa%C4%9Fl%C4%B1kl%C4%B1%20Ya%C5%9F.%202015-2020%20Pdf.pdf ). Erişim tarihi: 25.05.2020.
- 7. Türkiye İstatistik Kurumu. İstatistiklerle yaşlılar. 2018. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-engelli-db/hastaliklar/Yasli_Sagligi/raporlar_istatistikler/TUIK_Yasli_Istatistik_2018.pdf). Erişim tarihi: 24.03.2020.
- 8. Tekin ÇS, Fatih K. Dünyada ve Türkiye’de yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD). 2018;3(1):219-229.
- 9. Avaş S, Akçiçek F. Kapsamlı geriatrik değerlendirme. Ege Tıp Dergisi. 2010;49(3):19-30.
- 10. Suijker JJ, Buurman BM, ter Riet G, et al. Comprehensive geriatric assessment, multifactorial interventions and nurse-led care coordination to prevent functional decline in community-dwelling older persons: protocol of a cluster randomized trial. BMC Health Serv Res. 2012;12:85-85.
- 11. Chapman AE, Swartz K, Schoppe J, et al. Development of a comprehensive multidisciplinary geriatric oncology center, the Thomas Jefferson University Experience. Journal of geriatric oncology. 2014;5(2):164-170.
- 12. Johansson G, Eklund K, Gosman-Hedström G. Multidisciplinary team, working with elderly persons living in the community: a systematic literature review. Scandinavian journal of occupational therapy. 2010;17(2):101-116.
- 13. Ferrat E, Bastuji-Garin S, Paillaud E, et al. Efficacy of nurse-led and general practitioner-led comprehensive geriatric assessment in primary care: protocol of a pragmatic three-arm cluster randomised controlled trial (CEpiA study). BMJ Open. 2018;8(4):e020597-e020597.
- 14. Avelino-Silva TJ, Farfel JM, Curiati JA, et al. Comprehensive geriatric assessment predicts mortality and adverse outcomes in hospitalized older adults. BMC geriatrics. 2014;14:129.
- 15. Dölek BÖ. Geriatrik hizmetlerde ekip çalışması ve geriatrik ekipte sosyal çalışmacı. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2013;24(1):191-198.
- 16. Erol S, Ergün A. Geriatrik palyatif bakım: Neden, nerede, ne zaman, nasıl ve kim tarafından verilmeli? Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2019;1(2):38-48.
- 17. Welsh TJ, Gordon AL, Gladman JR. Comprehensive geriatric assessment--a guide for the non-specialist. Int J Clin Pract. 2014;68(3):290-293.
- 18. Parker SG, McCue P, Phelps K, et al. What is comprehensive geriatric assessment (CGA)? An umbrella review. Age and Ageing. 2017;47(1):149-155.
- 19. Kay K, Hawkins S, Day A, Briscoe M, Daly D, Wong K. A competency framework for interprofessional comprehensive geriatric assessment. [e-kitap]. Retrieved from Toronto, 2017. https://www.rgptoronto.ca/wp-content/uploads/2017/12/CGA_Competencies_Framework.pdf Accessed date: 25.05.2020.
- 20. Nishinaga M. Comprehensive geriatric assessment and team intervention. JMAJ. 2007;50: 461–466.
- 21. Hickman LD, Phillips JL, Newton PJ, et al. Multidisciplinary team interventions to optimise health outcomes for older people in acute care settings: A systematic review. Archives of gerontology and geriatrics. 2015;61(3):322-329.
- 22. Parker SG, McLeod A, McCue P, et al. New Horizons in comprehensive geriatric Assessment. Age and Ageing. 2017;46(5):713-721.
- 23. Garrard JW, Cox NJ, Dodds RM, et al. Comprehensive geriatric assessment in primary care: a systematic review. Aging clinical and experimental research. 2020;32(2):197-205.
- 24. Gladman JR, Conroy SP, Ranhoff AH, et al. New horizons in the implementation and research of comprehensive geriatric assessment: knowing, doing and the 'know-do' gap. Age Ageing. 2016;45(2):194-200.
- 25. Şahin S, Taşar PT, Baybaş BK, ve ark. Kapsamlı geriatrik değerlendirmede interdisipliner ve multidisipliner ekip kavramları. Turkiye Klinikleri Geriatrics-Special Topics. 2018;4(3):8-11.
- 26. Ekdahl AW, Axmon A, Sandberg M, et al. Is care based on comprehensive geriatric assessment with mobile teams better than usual care? A study protocol of a randomised controlled trial (The GerMoT study). BMJ Open. 2018;8(10):e023969.
- 27. Conroy SP, Stevens T, Parker SG, et al. A systematic review of comprehensive geriatric assessment to improve outcomes for frail older people being rapidly discharged from acute hospital: ‘interface geriatrics’. Age and Ageing. 2011;40(4):436-443.
- 28. Eşme M, Yavuz BB. Kapsamlı geriatrik değerlendirmenin bileşenleri, amacı ve faydaları. Türkiye Klinikleri Geriatri-Özel Konular. 2018;4(3):1-7.
- 29. Savcı A, Bilik Ö. Ortopedi ve travmatoloji kliniğinde geriatrik değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2014;7(2):156-63.
- 30. Trotta RL, Rao AD, Hermann RM, et al. Development of a comprehensive geriatric assessment led by geriatric nurse consultants: A feasibility study. Journal of gerontological nursing. 2018;44(12):25-34.
- 31. King A, Boyd M, Dagley L. Use of a screening tool and primary health care gerontology nurse specialist for high-needs older people. Contemporary nurse. 2017;53(1):23-35.
Öz
Yaşa bağlı fizyolojik değişiklikler, yaşlanmayla birlikte artan hastalıklar, yaşam tarzı ve bireysel özellikler nedeniyle yaşlı bireylerin sağlık bakım gereksinimleri farklılıklar gösterebilmektedir. Çok yönlü geriatrik değerlendirme; yaşlı bireyin tıbbi, sosyal, psikolojik ve fonksiyonel ihtiyaçlarını tanımlayan kapsamlı ve disiplinlerarası bir süreçtir. Çok yönlü geriatrik değerlendirmenin hastaneye yatışları ve mortalite oranlarını azalttığı, fiziksel fonksiyonlarda iyileşme sağladığı, günlük yaşam aktivitelerinde bağımlılığı azalttığı, fonksiyonel bağımsızlığı sürdürdüğüne dair kanıtlar mevcuttur. Multidisipliner ekip, çeşitli mesleki bilgi ve becerinin birlikte uyumunu ve eşgüdümünü gerektiren işbirlikçi bir yaklaşım olup yaşlı bireyin tedavi ve bakımının devamlılığı için koordineli çalışmayı gerektirir. Ekibin etkin bir üyesi olan geriatri hemşiresinin; yaşlı bireyin çok yönlü değerlendirilmesi, planlanan tedavilerin sürdürülmesi, bireyselleştirilmiş bakımın planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi, yaşlı bireyin sağlık sorunlarına ve gereksinimlerine multidisipliner bir yaklaşımla çözüm üretilmesi, ekip üyeleri ile iletişimin sürdürülmesinde önemli rolleri vardır. Bu makalede çok yönlü geriatrik değerlendirmede multidisipliner ekip yaklaşımı ve hemşirenin rolü ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. World Health Organitazion. Proposed working definition of an older person in Africa for the MDS. https://www.who.int/healthinfo/survey/ageingdefnolder/en/ Erişim tarihi: 25.05.2020.
- 2. Düzgün G, Akyol AD. Yoğun bakımda yaşlı hasta ve hemşirelik yönetimi. Editörler; Akyol AD, Yoğun Bakım Hemşireliği. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Medikal Sağlık ve Yayıncılık; 2017, 729-747.
- 3. Olgun N, Arslan S. Yaşlı değerlendirmesi ve klinik karar verme. Editör; Aslan FE, Sağlığın Değerlendirilmesi Klinik Karar Verme. 2. Baskı. Ankara: Akademisyen Tıp Kitapevi; 2017, 687-736.
- 4. Karakovan A. Yaşlı sağlığı ve bakım 1. Baskı. Ankara: Akademisyen Tıp Kitapevi; 2014.
- 5. Kuyumcu ME, Yeşil Y, Cankurtaran M. Geriatrist gözüyle interdisipliner ekip. Journal of Society & Social Work. 2012;23(2):115-123.
- 6. T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye sağlıklı yaşlanma eylem planı ve uygulama programı 2015-2020 [e-kitap] Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kronik Hastalıklar, Yaşlı Sağlığı ve Özürlüler Daire Başkanlığı, Yayını; 2015 (960). https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/Sa%C4%9Fl%C4%B1kl%C4%B1%20Ya%C5%9F.%202015-2020%20Pdf.pdf ). Erişim tarihi: 25.05.2020.
- 7. Türkiye İstatistik Kurumu. İstatistiklerle yaşlılar. 2018. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-engelli-db/hastaliklar/Yasli_Sagligi/raporlar_istatistikler/TUIK_Yasli_Istatistik_2018.pdf). Erişim tarihi: 24.03.2020.
- 8. Tekin ÇS, Fatih K. Dünyada ve Türkiye’de yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD). 2018;3(1):219-229.
- 9. Avaş S, Akçiçek F. Kapsamlı geriatrik değerlendirme. Ege Tıp Dergisi. 2010;49(3):19-30.
- 10. Suijker JJ, Buurman BM, ter Riet G, et al. Comprehensive geriatric assessment, multifactorial interventions and nurse-led care coordination to prevent functional decline in community-dwelling older persons: protocol of a cluster randomized trial. BMC Health Serv Res. 2012;12:85-85.
- 11. Chapman AE, Swartz K, Schoppe J, et al. Development of a comprehensive multidisciplinary geriatric oncology center, the Thomas Jefferson University Experience. Journal of geriatric oncology. 2014;5(2):164-170.
- 12. Johansson G, Eklund K, Gosman-Hedström G. Multidisciplinary team, working with elderly persons living in the community: a systematic literature review. Scandinavian journal of occupational therapy. 2010;17(2):101-116.
- 13. Ferrat E, Bastuji-Garin S, Paillaud E, et al. Efficacy of nurse-led and general practitioner-led comprehensive geriatric assessment in primary care: protocol of a pragmatic three-arm cluster randomised controlled trial (CEpiA study). BMJ Open. 2018;8(4):e020597-e020597.
- 14. Avelino-Silva TJ, Farfel JM, Curiati JA, et al. Comprehensive geriatric assessment predicts mortality and adverse outcomes in hospitalized older adults. BMC geriatrics. 2014;14:129.
- 15. Dölek BÖ. Geriatrik hizmetlerde ekip çalışması ve geriatrik ekipte sosyal çalışmacı. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2013;24(1):191-198.
- 16. Erol S, Ergün A. Geriatrik palyatif bakım: Neden, nerede, ne zaman, nasıl ve kim tarafından verilmeli? Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2019;1(2):38-48.
- 17. Welsh TJ, Gordon AL, Gladman JR. Comprehensive geriatric assessment--a guide for the non-specialist. Int J Clin Pract. 2014;68(3):290-293.
- 18. Parker SG, McCue P, Phelps K, et al. What is comprehensive geriatric assessment (CGA)? An umbrella review. Age and Ageing. 2017;47(1):149-155.
- 19. Kay K, Hawkins S, Day A, Briscoe M, Daly D, Wong K. A competency framework for interprofessional comprehensive geriatric assessment. [e-kitap]. Retrieved from Toronto, 2017. https://www.rgptoronto.ca/wp-content/uploads/2017/12/CGA_Competencies_Framework.pdf Accessed date: 25.05.2020.
- 20. Nishinaga M. Comprehensive geriatric assessment and team intervention. JMAJ. 2007;50: 461–466.
- 21. Hickman LD, Phillips JL, Newton PJ, et al. Multidisciplinary team interventions to optimise health outcomes for older people in acute care settings: A systematic review. Archives of gerontology and geriatrics. 2015;61(3):322-329.
- 22. Parker SG, McLeod A, McCue P, et al. New Horizons in comprehensive geriatric Assessment. Age and Ageing. 2017;46(5):713-721.
- 23. Garrard JW, Cox NJ, Dodds RM, et al. Comprehensive geriatric assessment in primary care: a systematic review. Aging clinical and experimental research. 2020;32(2):197-205.
- 24. Gladman JR, Conroy SP, Ranhoff AH, et al. New horizons in the implementation and research of comprehensive geriatric assessment: knowing, doing and the 'know-do' gap. Age Ageing. 2016;45(2):194-200.
- 25. Şahin S, Taşar PT, Baybaş BK, ve ark. Kapsamlı geriatrik değerlendirmede interdisipliner ve multidisipliner ekip kavramları. Turkiye Klinikleri Geriatrics-Special Topics. 2018;4(3):8-11.
- 26. Ekdahl AW, Axmon A, Sandberg M, et al. Is care based on comprehensive geriatric assessment with mobile teams better than usual care? A study protocol of a randomised controlled trial (The GerMoT study). BMJ Open. 2018;8(10):e023969.
- 27. Conroy SP, Stevens T, Parker SG, et al. A systematic review of comprehensive geriatric assessment to improve outcomes for frail older people being rapidly discharged from acute hospital: ‘interface geriatrics’. Age and Ageing. 2011;40(4):436-443.
- 28. Eşme M, Yavuz BB. Kapsamlı geriatrik değerlendirmenin bileşenleri, amacı ve faydaları. Türkiye Klinikleri Geriatri-Özel Konular. 2018;4(3):1-7.
- 29. Savcı A, Bilik Ö. Ortopedi ve travmatoloji kliniğinde geriatrik değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2014;7(2):156-63.
- 30. Trotta RL, Rao AD, Hermann RM, et al. Development of a comprehensive geriatric assessment led by geriatric nurse consultants: A feasibility study. Journal of gerontological nursing. 2018;44(12):25-34.
- 31. King A, Boyd M, Dagley L. Use of a screening tool and primary health care gerontology nurse specialist for high-needs older people. Contemporary nurse. 2017;53(1):23-35.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Klinik Tıp Bilimleri |
| Bölüm | Derleme |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 6 Ekim 2020 |
| Kabul Tarihi | 31 Mart 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 4 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
Cited By
Yaşlılarda Sarkopeni ve Hemşirelik
Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi
https://doi.org/10.46483/deuhfed.925813
Bu dergide yayınlanan makaleler Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Geriatrik Bilimler Dergisi, Türkiye Atıf Dizini, Türk MEDLINE, Asos İndeks, Scilit, EuroPub ve Eylül 2022 tarihinden itibaren Index Copernicus International - Journals Master List'te indekslenmektedir.
|
|
|
|
|
|
