The Evaluation of Different Variables of Graduate Thesis Related to Disability Done in the Health Area in Turkey
Öz
Purpose: In this study, graduate theses done in relation to disability in the health area in Turkey were evaluated in terms of different variables.
Methods: The data of this research were obtained from the theses registered to the Council of Higher Education (YÖK) National Thesis Center. In the YÖK thesis center, keywords "academic theses, disabled, disability, graduate, health" were selected. The "Group" was selected as Medical and screening was limited to the theses done in the scan between 2008-2018 years. As a result of the screening, 126 theses were included in the study. The theses were analyzed with the help of classification and content form for evaluation of theses including topics such as type of study, subjects, year, chapter. Data were evaluated by categorical analysis techniques as frequency and percentage.
Results: 83.33% of the theses were descriptive and 16.67% of them were an experimental type. Theses consisted of 74.61% graduate, 19.84% doctorate, 4.76% expertise in medicine and 0.79% expertise. It is determined that most of the theses were made by sports sciences (37.30%), nursing (21.42%), physical medicine and rehabilitation areas (12.70%). In the studies, it is seen that the descriptive studies about the disabled individuals and their families are more and that the applied studies aimed at protecting and strengthening the individuals are limited.
Conclusion: In addition to identifying problems, studies which include practices for solving the identified problems, developing programs to strengthen the disabled and their families both in health and social fields, and developing community awareness by educating the family and community are recommended to be planned.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. Köşgeroğlu N, Mert Boğa S. Yaşam Aktivitelerine Dayalı Hemşirelik Modeline Göre Zihinsel Engelli Bireylerin Sorunları ve Hemşirelik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi,2011;4(1).
- 2. World Health Organisation, World Bank (WHO). (2011). WorldReport on Disability, 2011 Geneva.www.who.int/disabilities/world_report.Erişim Tarihi:20.06.2019
- 3. Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Engelli ve Yaşlı Bireylere İlişkin İstatistiki Bilgiler. Araştırma Geliştirme ve Proje Dairesi Başkanlığı. İstatistik Bülteni Nisan 2018.
- 4. Öztürk M. Türkiye’de Engelli Gerçeği. Ajansvista Matbaacılık. İstanbul, 2011.s.16-18.
- 5. Burcu E.Türkiye’de Engelli Bireylerin Dezavantajlı Konumlarına Engellilik Sosyolojisinin Eleştirel Tavrıyla Bakmak,Toplum ve Demokrasi. 2017;11(24):107-125.
- 6. Daruwalla P, Darcy S. Personal and Societal Attitudes to Disability, Annals of Tourism Research. 2005;32(3):549–70.
- 7. Durduran Y, Bodur S. Engellilerin Engellilik Dışındaki Sağlık Sorunları: Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Selçuk Tıp Dergisi. 2009;25 (2):69-77.
- 8. Mahmoudi E, Meade MA. Disparities in access to health care among adults with physical disabilities: Analysis of a representative national sample for a ten-year period. Disabil Health J. 2015;8(2):182–90.
- 9. Akyürek G. Engelli Kişilerin Toplumsal Katılımlarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ergoterapi Programı,Ankara.2011.
- 10.Özşenol F, Işıkhan V, Ünay B. ve ark. Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2003;45(2): 156–164.
- 11. Uğuz Ş, Toros F., İnanç BY, Çolakkadıoğlu O. Zihinsel ve/veya bedensel engelli çocukların annelerinin anksiyete, depresyon ve stres düzeylerinin belirlenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2004;7: 42-47.
- 12. Aysan F, Özben Ş. Engelli Çocuğu Olan Anne Babaların Yaşam Kalitelerine İlişkin Değişkenlerin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;22;1-6.
- 13. Karadağ G. Engelli Çocuğa Sahip Annelerin Yaşadıkları Güçlükler ile Aileden Algıladıkları Sosyal Destek ve Umutsuzluk Düzeyleri. TAF Preventive Medicine Bulletin, 2009;8(4) :315-322.
- 14. Doğru S, Aslan E. Engelli Çocuğu Olan Annelerin Sürekli Kaygı Düzeyi İle Durumluk Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılması, S.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2008;19; 543-553
- 15. Halisküçük ES, Tekinarslan İÇ. Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere makarna pişirme becerisinin öğretiminde videoyla model olmanın etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;7(2):113- 127.
- 16. Akandere M, Acar M, Baştuğ G. Zihinsel ve Fiziksel Engelli Çocuğa Sahip Anne ve Babaların Yaşam Doyumu ve Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2009;22:23-32.
- 17. Duygun T, Sezgin N. Zihinsel Engelli ve Sağlıklı Çocuk Annelerinde Stres Belirtileri, Stresle Başaçıkma Tarzları ve Algılanan Sosyal Desteğin Tükenmişlik Düzeyine Olan Etkisi. Türk Psikoloji Dergisi. 2003;18(52):37-52.
- 18. Gönener H. Zihinsel Engelli Çocuklarda İhmal-İstismar ve Hemşirelik Bakımı. Deneysel ve Klinik Tıp Dergisi. 2010; 27:137-143.
- 19. Çolak M, Çetin C. Öğretmenlerin Engelliliğe Yönelik Tutumları Üzerine Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2014;29(1):191-211.
- 20. Şahin H, Bekir H. Üniversite Öğrencilerinin Engellilere İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2016;765-779.
- 21. Yılmaz E, Çöl M. Kanıta Dayalı Tıp. J Clin Anal Med. 2014;5(6): 537-42.
- 22. Koç Ş. Neden Spor Bilimleri Fakültesi. JPESS. 1992;3:9-12.
- 23. Han B, Haley WE. Family Caregiving for Patients With Stroke: Review And Analysis. Stroke 1999; 30:1478-1485.
Türkiye’de Engelliliğe İlişkin Sağlık Alanında Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Farklı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi
Öz
Amaç: Çalışmada, Türkiye’de engelliliğe ilişkin sağlık alanında yapılmış lisansüstü tezleri farklı değişkenler açısından değerlendirmek ve yapılacak olan yeni çalışmalara yol gösterici olmak amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırmanın verileri, Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi’ne kayıtlı tezlerden elde edilmiştir. YÖK Tez Merkezinde “akademik tezler,engelli,engellilik, lisansüstü,sağlık” anahtar kelimeleri kullanılarak, “Grubu” Tıp olarak seçilmiş, tarama 2008-2018 yılları arasında yapılan tezler ile sınırlı tutulmuştur. Tarama sonucunda 126 tez çalışma kapsamına alınmıştır. Tezler, çalışma türü, konuları, yıl, bölüm gibi başlıkları içeren “tezlerin değerlendirilmesi için sınıflandırma ve içerik formu” yardımıyla analiz edildi. Veriler kategorik analiz teknikleri ile frekans ve yüzde olarak değerlendirilmiştir.
Bulgular: Tezlerin %83,33’ü tanımlayıcı, %16,67’si deneysel araştırma tipindedir. Tezlerin, %74,61’i yüksek lisans, %19,84’ü doktora, %4,76’sı tıpta uzmanlık, %0,79’u uzmanlık çalışmasıdır. Tezlerin çoğunun spor bilimleri (%37,30), hemşirelik (%21,42), fiziksel tıp ve rehabilitasyon alanlarında (%12,70) yapıldığı belirlenmiştir.Tezler arasındaengelli birey ve ailelerine yönelik yapılan tanımlayıcı çalışmaların daha fazla olduğu, bireyi koruma ve güçlendirmeye yönelik uygulamalı çalışmaların sınırlı kaldığı görülmüştür.
Sonuçlar: Planlanan çalışmaların sorun tespitinin yanı sıra, sorunları çözmeye, birey ve ailelerini güçlendirme programlarını geliştirmeye, toplumu bilinçlendirmeye yönelik olması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. Köşgeroğlu N, Mert Boğa S. Yaşam Aktivitelerine Dayalı Hemşirelik Modeline Göre Zihinsel Engelli Bireylerin Sorunları ve Hemşirelik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi,2011;4(1).
- 2. World Health Organisation, World Bank (WHO). (2011). WorldReport on Disability, 2011 Geneva.www.who.int/disabilities/world_report.Erişim Tarihi:20.06.2019
- 3. Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Engelli ve Yaşlı Bireylere İlişkin İstatistiki Bilgiler. Araştırma Geliştirme ve Proje Dairesi Başkanlığı. İstatistik Bülteni Nisan 2018.
- 4. Öztürk M. Türkiye’de Engelli Gerçeği. Ajansvista Matbaacılık. İstanbul, 2011.s.16-18.
- 5. Burcu E.Türkiye’de Engelli Bireylerin Dezavantajlı Konumlarına Engellilik Sosyolojisinin Eleştirel Tavrıyla Bakmak,Toplum ve Demokrasi. 2017;11(24):107-125.
- 6. Daruwalla P, Darcy S. Personal and Societal Attitudes to Disability, Annals of Tourism Research. 2005;32(3):549–70.
- 7. Durduran Y, Bodur S. Engellilerin Engellilik Dışındaki Sağlık Sorunları: Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Selçuk Tıp Dergisi. 2009;25 (2):69-77.
- 8. Mahmoudi E, Meade MA. Disparities in access to health care among adults with physical disabilities: Analysis of a representative national sample for a ten-year period. Disabil Health J. 2015;8(2):182–90.
- 9. Akyürek G. Engelli Kişilerin Toplumsal Katılımlarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ergoterapi Programı,Ankara.2011.
- 10.Özşenol F, Işıkhan V, Ünay B. ve ark. Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2003;45(2): 156–164.
- 11. Uğuz Ş, Toros F., İnanç BY, Çolakkadıoğlu O. Zihinsel ve/veya bedensel engelli çocukların annelerinin anksiyete, depresyon ve stres düzeylerinin belirlenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2004;7: 42-47.
- 12. Aysan F, Özben Ş. Engelli Çocuğu Olan Anne Babaların Yaşam Kalitelerine İlişkin Değişkenlerin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;22;1-6.
- 13. Karadağ G. Engelli Çocuğa Sahip Annelerin Yaşadıkları Güçlükler ile Aileden Algıladıkları Sosyal Destek ve Umutsuzluk Düzeyleri. TAF Preventive Medicine Bulletin, 2009;8(4) :315-322.
- 14. Doğru S, Aslan E. Engelli Çocuğu Olan Annelerin Sürekli Kaygı Düzeyi İle Durumluk Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılması, S.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2008;19; 543-553
- 15. Halisküçük ES, Tekinarslan İÇ. Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere makarna pişirme becerisinin öğretiminde videoyla model olmanın etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;7(2):113- 127.
- 16. Akandere M, Acar M, Baştuğ G. Zihinsel ve Fiziksel Engelli Çocuğa Sahip Anne ve Babaların Yaşam Doyumu ve Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2009;22:23-32.
- 17. Duygun T, Sezgin N. Zihinsel Engelli ve Sağlıklı Çocuk Annelerinde Stres Belirtileri, Stresle Başaçıkma Tarzları ve Algılanan Sosyal Desteğin Tükenmişlik Düzeyine Olan Etkisi. Türk Psikoloji Dergisi. 2003;18(52):37-52.
- 18. Gönener H. Zihinsel Engelli Çocuklarda İhmal-İstismar ve Hemşirelik Bakımı. Deneysel ve Klinik Tıp Dergisi. 2010; 27:137-143.
- 19. Çolak M, Çetin C. Öğretmenlerin Engelliliğe Yönelik Tutumları Üzerine Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2014;29(1):191-211.
- 20. Şahin H, Bekir H. Üniversite Öğrencilerinin Engellilere İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2016;765-779.
- 21. Yılmaz E, Çöl M. Kanıta Dayalı Tıp. J Clin Anal Med. 2014;5(6): 537-42.
- 22. Koç Ş. Neden Spor Bilimleri Fakültesi. JPESS. 1992;3:9-12.
- 23. Han B, Haley WE. Family Caregiving for Patients With Stroke: Review And Analysis. Stroke 1999; 30:1478-1485.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Klinik Tıp Bilimleri |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 16 Aralık 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Temmuz 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 12 Sayı: 1 |
