Öz
Purpose: This descriptive study is designed in order to find out whether health professionals receive any training about medical waste and if they did, to demonstrate their distinct attributes regarding medical waste collection and disposal. Patients and Methods: The pool of the study is composed of 1647 health professionals working in public hospitals in Sakarya. Stratified random sampling method is used in the study. Of the collected questionnaires, 497 of them are used in the data analysis. Data is collected through a survey form prepared by the authors. Factor analysis, descriptive statistical methods and ANOVA are used in the analysis of the data. Results: 69.6 % of health professionals participating in the study have received training about medical waste as a part of in-service training. In general, health professionals are aware that their institutions have a waste plan 66,9 % , that there are special storage areas for medical waste 73,5 % , that there are personnel specifically assigned with the task of collecting medical waste 72,6 % and that color codes are used to separate medical waste from other types of waste 81,6 % . Furthermore, it is found out that amongst health professionals who possess high level of knowledge regarding the collection and handling of medical wastes 4,48±0,633 , knowledge and attitude of the physicians, nurses, personnel who received education on graduate or associate degree level or who work in clinics or polyclinics, are higher compared to other personnel. Conclusion: The collection of medical wastes separate from other wastes and to make use of recoverable wastes are important in terms of contributing to national economy and preventing economic loss in health institutions. Thus, taking measures and carrying on training in accord with the Regulation on Control of Hazardous Wastes is recommended in order to continue providing services without posing a risk for employees, patients, their families and the environment.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Parlar, S. Sağlık Çalışanlarında Gözardı Edilen Bir Durum: Sağlıklı Çalışma Ortamı. TAF Preventive Medicine Bulletin 2008;6:547-54.
- Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği. Yayınlandığı Resmi Gazetenin Tarih ve Sayısı: 22.07.2005/25883.
- Şanlıdağ, T, Akçalı S. Sterilizasyon, Dezenfeksiyon ve Hastane Atıkları. Sağlıkta Birikim 2009;4: 65-76.
- Rahman S, Açık Y, Gülbayrak C, et al. Sağlık Kuruluşlarının Tıbbi Atıkları Toplama, Depolama ve Bertaraf Etme Yöntemleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009;11:3-14.
- Prüss A, Giroult E, Rushbrook P. Definitions and Characterization of health-care waste. Safe Management of Wastes from Healthcare Activities. World Health Organization. Geneva: 1999: 2-19.
- Günaydın M, Hastane Atıklarının Zararsız Hale Getirilmesi. Klinik Dergisi. 1994;1: 22-3.
- Devrim İ, Diş Hekimliğinde Atık Yönetimi. 5. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi. 2007; 662-70.
- Gören S, Esen M. Tıbbi Atık Yakma Küllerinde Ağır Metal Giderimi. Ekoloji. 2010; 77: 51-8.
- Wangsaatmaja S, Environmental Action Plan for a Hospital, A thesis submitted for the degree of Master of Engineering. Asian Institute of Technology School of Environment, Resources and Development. Bangkok, Thailand: 1997.
- Özerol İH, Tıbbi Atık Stratejileri Nelerdir? EN/ISO Normları Nelerdir? Avrupa’da Birlik? ABD’nin Yaklaşımı? Ülkemizde Durum?. 4. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi. 2005: 434-72.
- Bal H, Bilimsel Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Basımevi. Isparta: 2001.
- Güredin E, Denetim. Avcıol Matbaası Muhasebe Enstitüsü Yayın no:50. İstanbul: 1987.
- Kurtuluş K, Pazarlama Araştırmaları. Genişletilmiş 7. Basım, İstanbul: Literatür Yayıncılık. 2004.
- Atılgan E, Marka Değeri Belirleyicilerinin Uluslararası Analizi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi. Antalya: 2005.
- Özdamar K, Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi. 1999.
- Altunışık R, Coşkun R, Bayraktaroğlu S, Yıldırım E, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya Kitabevi. Sakarya:2005.
- Büyüköztürk Ş, Sosyal Bilimler İçin Veri Hazırlama El Kitabı. Pegem A Yayıncılık. Ankara:2003.
- Terzi Ö, Aker S, Terzi Ö, Sünter AT, Pekşen Y, Hastane Temizlik Elemanları ve Mesleki Enfeksiyon Riski: Bilgi ve Davranışlar Üzerine Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2009;1: 7-12.
- Güven NY, Hastanelerde Çalışan Kurum Ev İdaresi Personelinin Hizmet İçi Eğitim Programını Değerlendirmeleri. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Ev Ekonomisi Anabilim Dalı, Ankara: 2006.
- Birpınar ME, Bilgili MS, Erdoğan T, Medical Waste Management in Turkey: A Case Study of Istanbul. Waste Management. 2009;29: 445–8.
- Taşçıoğlu İ, Lüleburgaz Devlet Hastanesi ve Lüleburgaz 82. Yıl Devlet Hastanelerinde İş ve Çalışma Ortamından Kaynaklanan Riskler Ve Bu Riskleri Hemşirelerin Algılama Düzeylerinin Saptanması. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı. Edirne: 2007.
Öz
Amaç: Çalışma, sağlık çalışanlarının tıbbi atıklar konusunda eğitim alıp almadıklarını; eğitim almışlarsa ne tür eğitim aldıklarını ve tıbbi atıkların toplanması ve bertaraf edilmesi konusunda belirgin özelliklerini ortaya koymaya yönelik tanımlayıcı bir araştırma olarak planlanmıştır Hastalar ve Yöntem: Çalışmanın evrenini Sakarya il merkezindeki kamu hastanelerinde görevli 1647 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Çalışmada tabakalı rastgele örnekleme yöntemi kullanılmış olup; toplanan anketlerden 497’si analizlerde kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak yazarlar tarafından hazırlanan bir anket formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde faktör analizi, tanımlayıcı istatistiksel yöntemler ve ANOVA testi kullanılmıştır. Ölçeğin Cronbach Alpha katsayısı 0,824’dür. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, p
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Parlar, S. Sağlık Çalışanlarında Gözardı Edilen Bir Durum: Sağlıklı Çalışma Ortamı. TAF Preventive Medicine Bulletin 2008;6:547-54.
- Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği. Yayınlandığı Resmi Gazetenin Tarih ve Sayısı: 22.07.2005/25883.
- Şanlıdağ, T, Akçalı S. Sterilizasyon, Dezenfeksiyon ve Hastane Atıkları. Sağlıkta Birikim 2009;4: 65-76.
- Rahman S, Açık Y, Gülbayrak C, et al. Sağlık Kuruluşlarının Tıbbi Atıkları Toplama, Depolama ve Bertaraf Etme Yöntemleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009;11:3-14.
- Prüss A, Giroult E, Rushbrook P. Definitions and Characterization of health-care waste. Safe Management of Wastes from Healthcare Activities. World Health Organization. Geneva: 1999: 2-19.
- Günaydın M, Hastane Atıklarının Zararsız Hale Getirilmesi. Klinik Dergisi. 1994;1: 22-3.
- Devrim İ, Diş Hekimliğinde Atık Yönetimi. 5. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi. 2007; 662-70.
- Gören S, Esen M. Tıbbi Atık Yakma Küllerinde Ağır Metal Giderimi. Ekoloji. 2010; 77: 51-8.
- Wangsaatmaja S, Environmental Action Plan for a Hospital, A thesis submitted for the degree of Master of Engineering. Asian Institute of Technology School of Environment, Resources and Development. Bangkok, Thailand: 1997.
- Özerol İH, Tıbbi Atık Stratejileri Nelerdir? EN/ISO Normları Nelerdir? Avrupa’da Birlik? ABD’nin Yaklaşımı? Ülkemizde Durum?. 4. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi. 2005: 434-72.
- Bal H, Bilimsel Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Basımevi. Isparta: 2001.
- Güredin E, Denetim. Avcıol Matbaası Muhasebe Enstitüsü Yayın no:50. İstanbul: 1987.
- Kurtuluş K, Pazarlama Araştırmaları. Genişletilmiş 7. Basım, İstanbul: Literatür Yayıncılık. 2004.
- Atılgan E, Marka Değeri Belirleyicilerinin Uluslararası Analizi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi. Antalya: 2005.
- Özdamar K, Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi. 1999.
- Altunışık R, Coşkun R, Bayraktaroğlu S, Yıldırım E, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya Kitabevi. Sakarya:2005.
- Büyüköztürk Ş, Sosyal Bilimler İçin Veri Hazırlama El Kitabı. Pegem A Yayıncılık. Ankara:2003.
- Terzi Ö, Aker S, Terzi Ö, Sünter AT, Pekşen Y, Hastane Temizlik Elemanları ve Mesleki Enfeksiyon Riski: Bilgi ve Davranışlar Üzerine Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2009;1: 7-12.
- Güven NY, Hastanelerde Çalışan Kurum Ev İdaresi Personelinin Hizmet İçi Eğitim Programını Değerlendirmeleri. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Ev Ekonomisi Anabilim Dalı, Ankara: 2006.
- Birpınar ME, Bilgili MS, Erdoğan T, Medical Waste Management in Turkey: A Case Study of Istanbul. Waste Management. 2009;29: 445–8.
- Taşçıoğlu İ, Lüleburgaz Devlet Hastanesi ve Lüleburgaz 82. Yıl Devlet Hastanelerinde İş ve Çalışma Ortamından Kaynaklanan Riskler Ve Bu Riskleri Hemşirelerin Algılama Düzeylerinin Saptanması. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı. Edirne: 2007.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Eylül 2011 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2011Sayı: 3 |