Öz
Objective: This study was conducted to investigate the moral sensitivities of midwives and to determine the individual values and other variables affecting their moral sensitivities. Method: In this descriptive study, we tried to reach all the universe as a one sample or In this descriptive study, our sample represents the whole universe . The universe of the study included 150 midwives who had been working in the Sakarya Training and Research Hospital between February 2017 and December 2017, the sample of the study included 95 midwives. “Information Collection Form” which prepared by researchers, “Scale of Values Hierarchy SVH ” and “Moral Sensitivity Questionnaire MSQ ” were used to collect the data. Frequency, percentage, mean, standard deviation, chi-square, Mann-Whitney U test and Kruskal Wallis test were used in the analysis of the data. Results: As a result of the analysis, it was determined that those who participated in the survey preferred the aesthetic value as the first value/one. MSQ total score was 87.89 and had moderate moral sensitivity. When the relationship between MSQ subscores and first value preferences were examined, we found a statistically significant correlation between the MSQ subscale “Holistic Approach” and the first value preferences p
Anahtar Kelimeler
Midwifery professional ethics individual values moral sensitivity ethics
Kaynakça
- 1. Şahin B, Dündar T. Sağlık sektöründe etik iklim ve yıldırma (mobbing) davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ankara Üniv SBF Derg 2011;66:129–58. Erişim: http://dergiler.ankara.edu.tr/ dergiler/42/1595/17230.pdf
- 2. Yıldırım G, Kadıoğlu S. Etik ve tıp etiği temel kavramları. CÜ Tıp Fak Derg 2007;29:7–12. Erişim: http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/ makale/1569.pdf
- 3. Yürütücü A, Gürbüz H. Hekimlerin ahlaki değerleri ile meslek etiğinin istatistiksel olarak incelenmesi. SDÜİktisadi ve İdari Bil Fak Derg 2001;6:157–72. Erişim: https://dergipark.org.tr/download/ article-file/195139
- 4. Koçyiğit M, Karadağ E. Öğretmenlik mesleği etik ilkeler envanteri’nin geliştirilmesi. İş Ahlakı Derg 2017;10:247–73. [CrossRef]
- 5. Yıldırım G, Kockanat P, Duran Ö. Ulusal Ebelik Kodları ve Meslek Değerleri. Sürekli Tıp Eğ Derg 2014;23:148–54.
- 6. Köktürk Dalcalı B, Şendir M. Hemşirelerin kişisel değerleri ile etik duyarlılıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Florance Nightingale Hem Derg 2016;24:1–9. [CrossRef]
- 7. Elçigil A, Bahar Z, Beşer A, Mızrak B, Bahçelioğlu D, Demirtaç D, et al. Hemşirelerin karşılaştıkları etik ikilemlerin incelenmesi. J Anat Nurs Health Sci 2011;14:52–60. Erişim: https://dergipark.org.tr/ download/article-file/29571
- 8. Başak T, Uzun Ş, Arslan F. Yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılıklarının İncelenmesi. Gülhane Tıp Derg 2010;52:76–81. Erişim: http://gulhanemedj.org/uploads/pdf/pdf_GMJ_542.pdf
- 9. Kahriman İ, Yeşilçiçek Çalık K. Klinik Hemşirelerin Etik Duyarlılığı. GÜSBD 2017;6:111–21. Erişim: https://dergipark.org.tr/download/ article-file/385649
- 10. Güngör E. Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Neşriyat AŞ; 1998. ss.84–119. Erişim: https://docplayer.biz. tr/217821-Degerler-psikolojisi-uzerinde-arastirmalar.html
- 11. Tosun H. Sağlık bakım uygulamalarında deneyimlenen etik ikilemlere karşı hekim ve hemşirelerin duyarlılıklarının belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Doktora Tezi. İstanbul 2005.
- 12. Aktaş S. Medyanın Kadın Estetiği Üzerine Etkileri Ve Ebenin Rolü. J Anat Nurs Health Sci 2014;17:187–95. Erişim: https://dergipark.org. tr/download/article-file/29667 boyut duyarlılığı yüksek bulunmuştur. Diğer çalışmalarla özellikle bireysel değerler açısından farklı olarak estetik değere önem vermeleri estetik değerlerin ebelik mesleği ile bağdaşan değer olduğunu düşündürmektedir. Ebelik mesleğinin sağlık bakımı veren meslekler içinde etik ikilemi çok yaşayan meslek grubu olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle lisans eğitimi ve mezuniyet sonrası hizmetiçi eğitimlerde meslek etiği /meslek ahlakı ve uygulamalı etik konularının üzerinde durulması önerilmektedir.
- 13. Türker H. Nicolai Hartmann’da Estetik Değer. Mukaddime 2010;3:1–26. Erişim: http://mukaddime.artuklu.edu.tr/download/ article-file/184109
- 14. Babadağ K. Hemşirelik ve Değerler, 1. baskı. Ankara: Alter Yayıncılık; 2010. s.47.
- 15. Çakır M. Etik Düşünmek İçin Yeni Bir Model: MEMET*. İş Ahlakı Derg 2016;9:311–15.
- 16. Aydın Y, Dikmen Y, Kalkan SC. Ebelik Öğrencilerinin Hasta Bakım Uygulamalarında Etik Duyarlılıklarının İncelenmesi. J Contemp Med 2017;7:168–74. [CrossRef]
- 17. Öztürk H. Yönetici hemşirelerin etik davranışları ve bir araştırma. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Hastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul; 2010.
- 18. Gürer A, Öneren M, Bozacı İ. Çalışanların bireysel değerleri ile örgütsel çatışma yönetimi arasındaki ilişkinin belirlenmesi: kamu yöneticileri üzerine bir araştırma. J Acad Social Sci Stud 2014;29:439– 55. [CrossRef]
- 19. Çalışkur A, Demirhan A, Bozkurt S. Değerlerin belirli meslek alanları ve demografik değişkenlere göre incelenmesi. SDÜ İktisadi ve İdari Bil Fak Derg 2012;17:219–36. Erişim: https://dergipark.org.tr/ download/article-file/194431
- 20. Sarı E. Öğretmen Adaylarının Değer Tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi Örneği. J Values Educ 2005;3:75–90. Erişim: http://ded. dem.org.tr/gorsel/pdf/ded-10-makale-5.pdf
- 21. Ertuğ N, Aktaş D, Faydali S, Yalçin O. Ethical sensitivity and related factors of nurses working in the hospital settings. Acta Bioethica 2014;20:265–70. [CrossRef]
- 22. Kirilmaz H, Akbolat M, Kahraman G. A research about the ethical sensitivity of healthcare professionals. Int J Health Sci 2015;3:73–82. [CrossRef]
- 23. Tazegün A, Çelebioğlu A. Çocuk hemşirelerinin etik duyarlılık düzeyleri ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast Derg 2016;6:97–102. [CrossRef]
- 24. Filizöz B, Mesci G, Aşcı A, Bağcıvan E. Hemşirelerde etik duyarlılık: Sivas ili merkez kamu hastanelerinde bir araştırma. İş Ahlakı Derg 2015:8:47–6. [CrossRef]
- 25. Yenilmez K, Kaya S, Yalçın Balçık P, Dolgun NA. Hastanelerde işe alıştırma (oryantasyon) programının değerlendirilmesi: Hacettepe üniversitesi hastaneleri örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Derg 2016;19:131–52. Erişim: https://dergipark.org.tr/download/ article-file/225558.
Öz
Amaç: Bu araştırma, ebelerin ahlaki duyarlılıklarının incelenmesi ve ahlaki duyarlılıklarını etkileyen bireysel değerler ve diğer değişkenlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı araştırma yönteminin benimsendiği bu araştırmada, örneklem seçimine gidilmemiş evrenin hepsine ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmanın evrenini Şubat 2017- Aralık 2017 arasında Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışmakta olan 150 ebe, araştırmanın örneklemini ise çalışmayı kabul eden gönüllü 95 ebe oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından hazırlanan “Bilgi Toplama Formu”, “Değerler Hiyeraraşisi Ölçeği DHÖ ” ve “Ahlaki Duyarlılık Anketi ADA ” kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, ki kare, Mann-Whitney U testi ve Kruskall Wallis testi kullanılmıştır. Bulgular: Yapılan analizler sonucunda, araştırmaya katılan ebelerin birinci değer olarak estetik değeri tercih ettikleri, ADA toplam puanları 87,89 olduğu ve orta düzeyde ahlaki duyarlılığa sahip oldukları saptanmıştır. ADA alt puanları ile ilk değer tercihleri arasındaki ilişki incelenmiş, ADA “Bütüncü Yaklaşım” alt boyutu ile ilk değer tercihleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur p
Anahtar Kelimeler
Ebelik meslek ahlakı bireysel değerler ahlaki duyarlılık etik
Kaynakça
- 1. Şahin B, Dündar T. Sağlık sektöründe etik iklim ve yıldırma (mobbing) davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ankara Üniv SBF Derg 2011;66:129–58. Erişim: http://dergiler.ankara.edu.tr/ dergiler/42/1595/17230.pdf
- 2. Yıldırım G, Kadıoğlu S. Etik ve tıp etiği temel kavramları. CÜ Tıp Fak Derg 2007;29:7–12. Erişim: http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/ makale/1569.pdf
- 3. Yürütücü A, Gürbüz H. Hekimlerin ahlaki değerleri ile meslek etiğinin istatistiksel olarak incelenmesi. SDÜİktisadi ve İdari Bil Fak Derg 2001;6:157–72. Erişim: https://dergipark.org.tr/download/ article-file/195139
- 4. Koçyiğit M, Karadağ E. Öğretmenlik mesleği etik ilkeler envanteri’nin geliştirilmesi. İş Ahlakı Derg 2017;10:247–73. [CrossRef]
- 5. Yıldırım G, Kockanat P, Duran Ö. Ulusal Ebelik Kodları ve Meslek Değerleri. Sürekli Tıp Eğ Derg 2014;23:148–54.
- 6. Köktürk Dalcalı B, Şendir M. Hemşirelerin kişisel değerleri ile etik duyarlılıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Florance Nightingale Hem Derg 2016;24:1–9. [CrossRef]
- 7. Elçigil A, Bahar Z, Beşer A, Mızrak B, Bahçelioğlu D, Demirtaç D, et al. Hemşirelerin karşılaştıkları etik ikilemlerin incelenmesi. J Anat Nurs Health Sci 2011;14:52–60. Erişim: https://dergipark.org.tr/ download/article-file/29571
- 8. Başak T, Uzun Ş, Arslan F. Yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılıklarının İncelenmesi. Gülhane Tıp Derg 2010;52:76–81. Erişim: http://gulhanemedj.org/uploads/pdf/pdf_GMJ_542.pdf
- 9. Kahriman İ, Yeşilçiçek Çalık K. Klinik Hemşirelerin Etik Duyarlılığı. GÜSBD 2017;6:111–21. Erişim: https://dergipark.org.tr/download/ article-file/385649
- 10. Güngör E. Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Neşriyat AŞ; 1998. ss.84–119. Erişim: https://docplayer.biz. tr/217821-Degerler-psikolojisi-uzerinde-arastirmalar.html
- 11. Tosun H. Sağlık bakım uygulamalarında deneyimlenen etik ikilemlere karşı hekim ve hemşirelerin duyarlılıklarının belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Doktora Tezi. İstanbul 2005.
- 12. Aktaş S. Medyanın Kadın Estetiği Üzerine Etkileri Ve Ebenin Rolü. J Anat Nurs Health Sci 2014;17:187–95. Erişim: https://dergipark.org. tr/download/article-file/29667 boyut duyarlılığı yüksek bulunmuştur. Diğer çalışmalarla özellikle bireysel değerler açısından farklı olarak estetik değere önem vermeleri estetik değerlerin ebelik mesleği ile bağdaşan değer olduğunu düşündürmektedir. Ebelik mesleğinin sağlık bakımı veren meslekler içinde etik ikilemi çok yaşayan meslek grubu olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle lisans eğitimi ve mezuniyet sonrası hizmetiçi eğitimlerde meslek etiği /meslek ahlakı ve uygulamalı etik konularının üzerinde durulması önerilmektedir.
- 13. Türker H. Nicolai Hartmann’da Estetik Değer. Mukaddime 2010;3:1–26. Erişim: http://mukaddime.artuklu.edu.tr/download/ article-file/184109
- 14. Babadağ K. Hemşirelik ve Değerler, 1. baskı. Ankara: Alter Yayıncılık; 2010. s.47.
- 15. Çakır M. Etik Düşünmek İçin Yeni Bir Model: MEMET*. İş Ahlakı Derg 2016;9:311–15.
- 16. Aydın Y, Dikmen Y, Kalkan SC. Ebelik Öğrencilerinin Hasta Bakım Uygulamalarında Etik Duyarlılıklarının İncelenmesi. J Contemp Med 2017;7:168–74. [CrossRef]
- 17. Öztürk H. Yönetici hemşirelerin etik davranışları ve bir araştırma. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Hastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul; 2010.
- 18. Gürer A, Öneren M, Bozacı İ. Çalışanların bireysel değerleri ile örgütsel çatışma yönetimi arasındaki ilişkinin belirlenmesi: kamu yöneticileri üzerine bir araştırma. J Acad Social Sci Stud 2014;29:439– 55. [CrossRef]
- 19. Çalışkur A, Demirhan A, Bozkurt S. Değerlerin belirli meslek alanları ve demografik değişkenlere göre incelenmesi. SDÜ İktisadi ve İdari Bil Fak Derg 2012;17:219–36. Erişim: https://dergipark.org.tr/ download/article-file/194431
- 20. Sarı E. Öğretmen Adaylarının Değer Tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi Örneği. J Values Educ 2005;3:75–90. Erişim: http://ded. dem.org.tr/gorsel/pdf/ded-10-makale-5.pdf
- 21. Ertuğ N, Aktaş D, Faydali S, Yalçin O. Ethical sensitivity and related factors of nurses working in the hospital settings. Acta Bioethica 2014;20:265–70. [CrossRef]
- 22. Kirilmaz H, Akbolat M, Kahraman G. A research about the ethical sensitivity of healthcare professionals. Int J Health Sci 2015;3:73–82. [CrossRef]
- 23. Tazegün A, Çelebioğlu A. Çocuk hemşirelerinin etik duyarlılık düzeyleri ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast Derg 2016;6:97–102. [CrossRef]
- 24. Filizöz B, Mesci G, Aşcı A, Bağcıvan E. Hemşirelerde etik duyarlılık: Sivas ili merkez kamu hastanelerinde bir araştırma. İş Ahlakı Derg 2015:8:47–6. [CrossRef]
- 25. Yenilmez K, Kaya S, Yalçın Balçık P, Dolgun NA. Hastanelerde işe alıştırma (oryantasyon) programının değerlendirilmesi: Hacettepe üniversitesi hastaneleri örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Derg 2016;19:131–52. Erişim: https://dergipark.org.tr/download/ article-file/225558.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019Sayı: 4 |