Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Evaluation of Burdens and Stress-Coping Situations Among Caregivers, who Provide Home Health Care

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 33 - 39, 29.04.2022
https://doi.org/10.47572/muskutd.811558

Öz

This study aimed to determine the relationship between caregivers' burdens and their ability to cope with stress alongside various variables. This cross-sectional study was composed of 156 caregivers residing in Samsun and providing care for those who receive service from the home healthcare services unit of the provincial directorate of health. A questionnaire was applied to the participants between April 1 and 30, 2018 using face-to-face interview method. The questionnaire, which was prepared by the researchers, included questions about The Zarit Caregiver Burden Scale (ZCBS) and Stress Coping Scale, as well as questions containing sociodemographic characteristics. The caregivers participating in the study were, on average, 50.8±10.2 years old (min=23; max=75), 90.4% were female, 51.9% were primary school graduates, 73.7% were married, and 84% were parents. The frequency of those with a chronic disease was 66.0%. While the burden of caregiving is higher for those, who do not have someone else to give help to provide care, full-time caregivers and those with chronic diseases, 14.7% of caregivers stated that they were not burdened, while 9.0% stated that they have excessive burden. Self-confident (p=0.024), optimistic approach scale scores were low (p=0.030) and the desperate approach scale scores were high (p<0.001) for caregivers, who feel an excessive burden, but no difference was found in their seeking of social support (p=0.461) and submissive approach scores (p=0.984). While there is a negative, weak, significant relationship between ZCBS scores and the self-confident (r=-0.235, p=0.003), and the optimistic approach scores (r=-0.228, p=0.004); a positive, moderate, significant relationship was found between ZCBS scores and desperate approach scores (r=0.378, p<0.001). Providing care is a challenging process. For this reason, caregivers should be supported both physiologically and psychologically. It is thought that both social and institutional support will be beneficial in reducing the burden of care and the given social support will make it easier for people to cope with stress.

Kaynakça

  • 1. Durna Z, Oğuz G. Kronik hastalıklar ve yönetimi. Türkiye Klinikleri İç Hastalıkları Hemşireliği-Özel Konular. 2018;4(2):1-10.
  • 2. T.C. Cumhurbaşkanlığı. 27 Şubat 2015 Tarihli ve 29280 Sayılı Resmî Gazete. https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/23462,saglik-bakanligi-ve-bagli-kuruluslari-tarafindan-evde-saglik-hizmetlerinin-sunulmasina-dair-yonetmelik-27022015-tarihli-ve-29280-sayili-resmi-gazetepdf.pdf?0 Erişim tarihi: 17.08.2020.
  • 3. Bilge A. Kronik hastaların ailelerinin ruh sağlığının korunup geliştirilmesi. Türkiye Klinikleri İç Hastalıkları Hemşireliği-Özel Konular. 2018;4(2):40-4.
  • 4. Mosley PE, Moodie R, Dissanayaka N. Caregiver burden in Parkinson disease: A critical review of recent literature. J Geriatr Psychiatry Neurol. 2017;30(5):235-52.
  • 5. Adelman RD, Tmanova LL, Delgado D, et al. Caregiver burden: a clinical review. JAMA. 2014;311(10):1052-60.
  • 6. Coppetti LC, Girardon-Perlini NMO, Andolhe R, et al. Caring ability, burden, stress and coping of family caregivers of people in cancer treatment. Rev Bras Enferm. 2019;72(6):1541-6.
  • 7. Adib-Hajbaghery M, Ahmadi B. Caregiver burden and ıts associated factors in caregivers of children and adolescents with chronic conditions. Int J Community Based Nurs Midwifery. 2019;7(4):258-69.
  • 8. Tarı Selçuk K, Avcı D. Kronik hastalığa sahip yaşlılara bakım verenlerde bakım yükü ve etkileyen etmenler. Süleyman Demirel Üni Sağ Bil Derg. 2016;7(1):1-9.
  • 9. Kaya Uygun Ü, Taylan HH. Alzheimer hastalarına primer bakım veren aile üyelerinin bakım yükünü etkileyen faktörler. Jass Studies-J Acad Soc Sci Stud. 2018;71(2):513-31.
  • 10. Seo YJ, Park H. Factors influencing caregiver burden in families of hospitalised patients with lung cancer. J Clin Nurs. 2019;28(9-10):1979-89.
  • 11. Souza ALR, Guimarães RA, de Araújo Vilela D, et al. Factors associated with the burden of family caregivers of patients with mental disorders: a cross-sectional study. BMC Psychiatry. 2017;17(1):353.
  • 12. Aguiló S, García E, Arza A, et al. Evaluation of chronic stress indicators in geriatric and oncologic caregivers: a cross-sectional study. Stress. 2018;21(1):36-42.
  • 13. Mason AE, Adler JM, Puterman E, et al. Stress resilience: Narrative identity may buffer the longitudinal effects of chronic caregiving stress on mental health and telomere shortening. Brain Behav Immun. 2019;77:101-9.
  • 14. Folkman S, Lazarus RS. If it changes it must be a process: Study of emotion and coping during three stages of a college examination. J Personal Soc Psychol. 1985;48(1):150–70.
  • 15. Chen HM, Huang MF, Yeh YC, et al. Effectiveness of coping strategies intervention on caregiver burden among caregivers of elderly patients with dementia. Psychogeriatrics. 2015;15(1):20-5.
  • 16. Pompeo DA, Carvalho Ad, Olive AM, et al. Strategies for coping with family members of patients with mental disorders. Rev Lat Am Enfermagem. 2016;24(0):e2799.
  • 17. Zarit SH, Zarit JM. The memory and behavior problems checklist and the burden ınterview. University Park, PA: Pennsylvania State University Gerontology Center. 1990;2(1):12-23.
  • 18. İnci̇ F, Erdem M. Bakım verme yükü ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması geçerlilik ve güvenilirliği. Anadolu Hemş Sağ Bil Derg. 2010;85-95.
  • 19. Şahin N, Durak A. Stresle başa çıkma tarzları ölçeği; üniversite öğrencileri için uyarlanması. Türk Psikiyatri Derg. 1995;10(34):56-73.
  • 20. Peña A, Machado A, Mur T, et al. Las mujeres siguen siendo las principales cuidadoras de pacientes dependientes [Women are still the main caregivers of dependent patients]. Aten Primaria. 2018;50(1):66-7.
  • 21. Penning MJ, Wu Z. Caregiver stress and mental health: Impact of caregiving relationship and gender. Gerontologist. 2016;56(6):1102-13.
  • 22. Sharma N, Chakrabarti S, Grover S. Gender differences in caregiving among family - caregivers of people with mental illnesses. World J Psychiatry. 2016;6(1):7-17.
  • 23. Kurt S, Ünsar S, Erol Ö. Kanserli hastalara bakım verenlerin yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Üni Sağ Bil Derg. 2020;11(1):43-8.
  • 24. Pillemer S, Davis J, Tremont G. Gender effects on components of burden and depression among dementia caregivers. Aging Ment Health. 2018;22(9):1156-61.
  • 25. Patterson SE, Margolis R. The demography of multigenerational caregiving: A critical aspect of the gendered life course. Socius: Sociolog Res Dynamic World. 2019;5.
  • 26. Smith KJ, George C, Ferreira N. Factors emerging from the “Zarit Burden Interview” and predictive variables in a UK sample of caregivers for people with dementia. Inter Psychogeriat. 2018;30(11):1671-8.
  • 27. Zhong M, Peppard R, Velakoulis D, Evans AH. The relationship between specific cognitive defects and burden of care in Parkinson's disease. Inter Psychogeriat. 2016 Feb 1;28(2):275.
  • 28. Bekdemir A, Ilhan N. Predictors of caregiver burden in caregivers of bedridden patients. J Nurs Res. 2019;27(3):e24.
  • 29. Bernstein A, Harrison KL, Dulaney S, et al. The role of care navigators working with people with dementia and their caregivers. J Alzheimers Dis. 2019;71(1):45-55.
  • 30. Zhong Y, Wang J, Nicholas S. Social support and depressive symptoms among family caregivers of older people with disabilities in four provinces of urban China: the mediating role of caregiver burden. BMC Geriatr. 2020;20(1):3.
  • 31. Yılmaz BE, Ata EE. Nörolojik hastalığı olan bireylerin bakım vericilerinin bakım veren yükü ile stresle başa çıkma biçimleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. J Psychiatric Nurs. 2017;8(3):145-9.
  • 32. Danacı E, Koç Z. Caregiving burden and life satisfaction among caregivers of cancer patients admitted to the emergency department. Clin Nurs Res. 2018;27(7):800-25.
  • 33. Ruisoto P, Contador I, Fernández-Calvo B, et al. Mediating effect of social support on the relationship between resilience and burden in caregivers of people with dementia. Arch Gerontol Geriatr. 2020;86:103952.
  • 34. Swinkels J, Tilburg TV, Verbakel E, et al. Explaining the gender gap in the caregiving burden of partner caregivers. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci. 2019;74(2):309-17.
  • 35. Sabancıoğulları S, Erteki̇n PŞ. Kronik psikiyatri hastalarının bakım vericilerinin bakım yükü ve stresle başa çıkma tarzları. Anadolu Hemş Sağ Bil Derg. 2020;109-17.
  • 36. Erkuran H, Altay B. Alzheimer’lı hastaya bakım veren kişilerin bakım yükünün stresle baş etme durumlarına etkisi. J Health Serv Edu. 2020;3(2):52-8.

Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 33 - 39, 29.04.2022
https://doi.org/10.47572/muskutd.811558

Öz

Bu çalışmada evde sağlık hizmeti alanlara bakım verenlerin yükü ve stresle başa çıkma durumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Kesitsel tipteki araştırmada çalışma grubunu Samsun ilinde ikamet eden ve İl Sağlık Müdürlüğü Evde Sağlık Hizmetleri Biriminden hizmet alanlara bakım veren 156 kişi oluşturdu. Katılımcılara 01-30 Nisan 2018 tarihleri arasında yüz yüze görüşme yöntemiyle anket uygulandı. Araştırmacılar tarafından oluşturulan ankette sosyodemografik özellikleri içeren soruların yanı sıra, Zarit Bakım Veren Yükü Ölçeği (ZBVYÖ) ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği soruları yer almakta idi. Çalışmaya katılan bakım verenlerin yaş ortalamaları 50.8±10.2 yıl (min=23-maks=75), %90.4’ü kadın, %51.9’u ilkokul mezunu, %73.7’si evli ve %84.0’ü çocuk sahibiydi. Herhangi bir kronik bir hastalığı olanların sıklığı %66.0’ydı. Tam gün bakım verenlerde, bakıma yardım eden başka biri olmayanlarda ve kronik hastalığı olanlarda bakım verme yükü daha fazla iken, bakım verenlerin %14.7 si yükü olmadığını, %9.0’ı ise aşırı yükü olduğunu ifade etti. Bakım yükü ağır olanlarda kendine güvenli yaklaşım (p=0.024), iyimser yaklaşım ölçek puanları düşük (p=0.030), çaresiz yaklaşım ölçek puanı yüksek iken (p<0.001), sosyal desteğe başvurma (p=0.461) ve boyun eğici yaklaşım puanlarında fark bulunmadı (p=0.984). ZBVYÖ puanları ile kendine güvenli yaklaşım (r=-0.235, p=0.003) ve iyimser yaklaşım (r=-0.228, p=0.004) ölçek puanları arasında negatif yönde, zayıf, anlamlı ilişki varken, çaresiz yaklaşım (r=0.378, p<0.001) puanıyla pozitif yönde, orta düzeyde, anlamlı ilişki bulundu. Bakım verme süreci oldukça zorlayıcı bir süreçtir. Bu nedenle bakım verenler hem fizyolojik hem de psikolojik açıdan desteklenmelidir. Gerek toplumsal gerekse kurumsal desteğin bakım yükünü azaltmak için faydalı olacağı, ayrıca verilecek sosyal desteğin kişilerin stresle başa çıkmasını kolaylaştıracağı düşünülmektedir.

Kaynakça

  • 1. Durna Z, Oğuz G. Kronik hastalıklar ve yönetimi. Türkiye Klinikleri İç Hastalıkları Hemşireliği-Özel Konular. 2018;4(2):1-10.
  • 2. T.C. Cumhurbaşkanlığı. 27 Şubat 2015 Tarihli ve 29280 Sayılı Resmî Gazete. https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/23462,saglik-bakanligi-ve-bagli-kuruluslari-tarafindan-evde-saglik-hizmetlerinin-sunulmasina-dair-yonetmelik-27022015-tarihli-ve-29280-sayili-resmi-gazetepdf.pdf?0 Erişim tarihi: 17.08.2020.
  • 3. Bilge A. Kronik hastaların ailelerinin ruh sağlığının korunup geliştirilmesi. Türkiye Klinikleri İç Hastalıkları Hemşireliği-Özel Konular. 2018;4(2):40-4.
  • 4. Mosley PE, Moodie R, Dissanayaka N. Caregiver burden in Parkinson disease: A critical review of recent literature. J Geriatr Psychiatry Neurol. 2017;30(5):235-52.
  • 5. Adelman RD, Tmanova LL, Delgado D, et al. Caregiver burden: a clinical review. JAMA. 2014;311(10):1052-60.
  • 6. Coppetti LC, Girardon-Perlini NMO, Andolhe R, et al. Caring ability, burden, stress and coping of family caregivers of people in cancer treatment. Rev Bras Enferm. 2019;72(6):1541-6.
  • 7. Adib-Hajbaghery M, Ahmadi B. Caregiver burden and ıts associated factors in caregivers of children and adolescents with chronic conditions. Int J Community Based Nurs Midwifery. 2019;7(4):258-69.
  • 8. Tarı Selçuk K, Avcı D. Kronik hastalığa sahip yaşlılara bakım verenlerde bakım yükü ve etkileyen etmenler. Süleyman Demirel Üni Sağ Bil Derg. 2016;7(1):1-9.
  • 9. Kaya Uygun Ü, Taylan HH. Alzheimer hastalarına primer bakım veren aile üyelerinin bakım yükünü etkileyen faktörler. Jass Studies-J Acad Soc Sci Stud. 2018;71(2):513-31.
  • 10. Seo YJ, Park H. Factors influencing caregiver burden in families of hospitalised patients with lung cancer. J Clin Nurs. 2019;28(9-10):1979-89.
  • 11. Souza ALR, Guimarães RA, de Araújo Vilela D, et al. Factors associated with the burden of family caregivers of patients with mental disorders: a cross-sectional study. BMC Psychiatry. 2017;17(1):353.
  • 12. Aguiló S, García E, Arza A, et al. Evaluation of chronic stress indicators in geriatric and oncologic caregivers: a cross-sectional study. Stress. 2018;21(1):36-42.
  • 13. Mason AE, Adler JM, Puterman E, et al. Stress resilience: Narrative identity may buffer the longitudinal effects of chronic caregiving stress on mental health and telomere shortening. Brain Behav Immun. 2019;77:101-9.
  • 14. Folkman S, Lazarus RS. If it changes it must be a process: Study of emotion and coping during three stages of a college examination. J Personal Soc Psychol. 1985;48(1):150–70.
  • 15. Chen HM, Huang MF, Yeh YC, et al. Effectiveness of coping strategies intervention on caregiver burden among caregivers of elderly patients with dementia. Psychogeriatrics. 2015;15(1):20-5.
  • 16. Pompeo DA, Carvalho Ad, Olive AM, et al. Strategies for coping with family members of patients with mental disorders. Rev Lat Am Enfermagem. 2016;24(0):e2799.
  • 17. Zarit SH, Zarit JM. The memory and behavior problems checklist and the burden ınterview. University Park, PA: Pennsylvania State University Gerontology Center. 1990;2(1):12-23.
  • 18. İnci̇ F, Erdem M. Bakım verme yükü ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması geçerlilik ve güvenilirliği. Anadolu Hemş Sağ Bil Derg. 2010;85-95.
  • 19. Şahin N, Durak A. Stresle başa çıkma tarzları ölçeği; üniversite öğrencileri için uyarlanması. Türk Psikiyatri Derg. 1995;10(34):56-73.
  • 20. Peña A, Machado A, Mur T, et al. Las mujeres siguen siendo las principales cuidadoras de pacientes dependientes [Women are still the main caregivers of dependent patients]. Aten Primaria. 2018;50(1):66-7.
  • 21. Penning MJ, Wu Z. Caregiver stress and mental health: Impact of caregiving relationship and gender. Gerontologist. 2016;56(6):1102-13.
  • 22. Sharma N, Chakrabarti S, Grover S. Gender differences in caregiving among family - caregivers of people with mental illnesses. World J Psychiatry. 2016;6(1):7-17.
  • 23. Kurt S, Ünsar S, Erol Ö. Kanserli hastalara bakım verenlerin yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Üni Sağ Bil Derg. 2020;11(1):43-8.
  • 24. Pillemer S, Davis J, Tremont G. Gender effects on components of burden and depression among dementia caregivers. Aging Ment Health. 2018;22(9):1156-61.
  • 25. Patterson SE, Margolis R. The demography of multigenerational caregiving: A critical aspect of the gendered life course. Socius: Sociolog Res Dynamic World. 2019;5.
  • 26. Smith KJ, George C, Ferreira N. Factors emerging from the “Zarit Burden Interview” and predictive variables in a UK sample of caregivers for people with dementia. Inter Psychogeriat. 2018;30(11):1671-8.
  • 27. Zhong M, Peppard R, Velakoulis D, Evans AH. The relationship between specific cognitive defects and burden of care in Parkinson's disease. Inter Psychogeriat. 2016 Feb 1;28(2):275.
  • 28. Bekdemir A, Ilhan N. Predictors of caregiver burden in caregivers of bedridden patients. J Nurs Res. 2019;27(3):e24.
  • 29. Bernstein A, Harrison KL, Dulaney S, et al. The role of care navigators working with people with dementia and their caregivers. J Alzheimers Dis. 2019;71(1):45-55.
  • 30. Zhong Y, Wang J, Nicholas S. Social support and depressive symptoms among family caregivers of older people with disabilities in four provinces of urban China: the mediating role of caregiver burden. BMC Geriatr. 2020;20(1):3.
  • 31. Yılmaz BE, Ata EE. Nörolojik hastalığı olan bireylerin bakım vericilerinin bakım veren yükü ile stresle başa çıkma biçimleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. J Psychiatric Nurs. 2017;8(3):145-9.
  • 32. Danacı E, Koç Z. Caregiving burden and life satisfaction among caregivers of cancer patients admitted to the emergency department. Clin Nurs Res. 2018;27(7):800-25.
  • 33. Ruisoto P, Contador I, Fernández-Calvo B, et al. Mediating effect of social support on the relationship between resilience and burden in caregivers of people with dementia. Arch Gerontol Geriatr. 2020;86:103952.
  • 34. Swinkels J, Tilburg TV, Verbakel E, et al. Explaining the gender gap in the caregiving burden of partner caregivers. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci. 2019;74(2):309-17.
  • 35. Sabancıoğulları S, Erteki̇n PŞ. Kronik psikiyatri hastalarının bakım vericilerinin bakım yükü ve stresle başa çıkma tarzları. Anadolu Hemş Sağ Bil Derg. 2020;109-17.
  • 36. Erkuran H, Altay B. Alzheimer’lı hastaya bakım veren kişilerin bakım yükünün stresle baş etme durumlarına etkisi. J Health Serv Edu. 2020;3(2):52-8.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İç Hastalıkları
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Hatice Nilden Arslan 0000-0002-3237-7123

Emin Rençber 0000-0002-6482-2551

Yayımlanma Tarihi 29 Nisan 2022
Gönderilme Tarihi 17 Ekim 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 9 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Arslan, H. N., & Rençber, E. (2022). Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi, 9(1), 33-39. https://doi.org/10.47572/muskutd.811558
AMA Arslan HN, Rençber E. Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi. MMJ. Nisan 2022;9(1):33-39. doi:10.47572/muskutd.811558
Chicago Arslan, Hatice Nilden, ve Emin Rençber. “Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü Ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi”. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi 9, sy. 1 (Nisan 2022): 33-39. https://doi.org/10.47572/muskutd.811558.
EndNote Arslan HN, Rençber E (01 Nisan 2022) Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi 9 1 33–39.
IEEE H. N. Arslan ve E. Rençber, “Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi”, MMJ, c. 9, sy. 1, ss. 33–39, 2022, doi: 10.47572/muskutd.811558.
ISNAD Arslan, Hatice Nilden - Rençber, Emin. “Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü Ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi”. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi 9/1 (Nisan 2022), 33-39. https://doi.org/10.47572/muskutd.811558.
JAMA Arslan HN, Rençber E. Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi. MMJ. 2022;9:33–39.
MLA Arslan, Hatice Nilden ve Emin Rençber. “Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü Ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi”. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi, c. 9, sy. 1, 2022, ss. 33-39, doi:10.47572/muskutd.811558.
Vancouver Arslan HN, Rençber E. Evde Sağlık Hizmeti Alanlara Bakım Verenlerin Yükü ve Stresle Başa Çıkma Durumlarının Değerlendirilmesi. MMJ. 2022;9(1):33-9.