The Effect of Wearable Technology on Faciliation and Day Sleep in Obstructive Sleep Apnea Syndrome: Literature Review
Öz
Obstructive Sleep Apnea Syndrome (OSAS) occurs as a result of upper airway obstruction due to various physiological, anatomical, genetic and environmental factors; It is a chronic disease that causes sleep-disordered breathing, leading to various cardiovascular, pulmonary, cerebrovascular and neurocognitive conditions. The Positive Airway Pressure (PAP) device, which is primarily used in the treatment of OSAS today, is accepted as the gold standard treatment method, especially in the management of moderate and severe OSAS. Wearable technology products, which have been used in many chronic diseases in recent years, are also preferred in the treatment and follow-up of OSAS. It is stated that these approaches increase the life expectancy and quality of patients and make positive contributions to fatigue and daytime sleepiness, which are the most prominent clinical symptoms of OSAS. With wearable technology products, the length of stay of patients in the hospital is reduced, and it is possible to communicate with health professionals through mobile technologies without going to a health institution for general health check-ups. Accordingly, in this article, it is aimed to draw attention to wearable technology by examining the effect of wearable technology on fatigue and daytime sleepiness in obstructive sleep apnea syndrome.
Anahtar Kelimeler
Wearable technology Daytime sleepiness Obstructive sleep apnea syndrome Fatigue Nursing
Proje Numarası
-
Kaynakça
- Gassama A, Mukherjee D, Ahmed U, Coelho S, Daniels M, Mukherjee R. The effect of telemonitoring (TM) on improving adherence with continuous positive airway pressure (CPAP) in obstructive sleep apnoea (OSA): a service ımprovement project (SIP). Healthcare (Basel, Switzerland). 2022; 10(3): 465.
- Kanmaz B, Nizam N, Kaçmaz Başoğlu Ö, Taşbakan MS, Buduneli N. Obstrüktif uyku apne sendromu olan hastalarda CPAP tedavisinin klinik periodontal duruma etkisi: Altı yıllık takip. Acta Odontol Turc. 2020; 37(2): 42-7.
- Johnson DA, Guo N, Rueschman M, Wang R, Wilson JG, Redline S. Prevalence and correlates of obstructive sleep apnea among african americans: The jackson heart sleep study. Sleep. 2018; 41(10): 1-9.
- Chen X, Wang R, Zee P, Lutsey PL, Javaheri S, Alcántara C. et al. Racial/Ethnic differences in sleep disturbances: the multi-ethnic study of atherosclerosis (MESA). Sleep. 2015; 38(6): 877-88.
- Peppard PE, Young T, Barnet JH, Palta M, Hagen EW, Hla KM. Increased prevalence of sleep-disordered breathing in adults. American Journal of Epidemiology. 2013; 177(9): 1006-14.
- Şenel GB, Ağan K, Sünter G, Aktaç Ş, Karadeniz D, Koşunda A. ve ark. Obstrüktif uyku apne sendromu ile diyabet ilişkisinin antropometrik ölçümlere göre incelenmesi. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2020; Suppl: 11-6.
- Ursavaş A, Göktaş K, Sütçigil L, Özgen F. Obstrüktif uyku apnesi sendromu olan hastalarda obezite ve kardiyovasküler hastalıkların değerlendirilmesi. Toraks Dergisi. 2004; 5(2): 79-83.
- Erdinç OO. Solunumla ilişkili uyku bozuklukları ve serebrovasküler hastalıklar. Türk Beyin Damar Hastalıkları Dergisi. 2010; 16(1): 1-16.
- Lakadamyalı H. Uykuda solunum bozukluklarında polisomnografik özellikler. Solunum. 2013; 15(2): 68-74.
- Atılgan ZA, Abakay A, Ülgen S. Tıkayıcı Uyku apne sendromu ve kardiyovasküler sorunlar. Dicle Tıp Dergisi. 2011; 38(2): 253-56.
- Yalım SD. PAP tedavisi uyumsuzluğu olan OSAS hastalarının yaş, cinsiyet, BMI ve AHI'lerinin karşılaştırılması. KBB-Forum. 2019; 18(4): 284-89.
- Alaçam Z, Pekcan S, Akdağ B, Şenol H. Obstrüktif uyku apne sendromu tanılı hastalarda; hemogram parametreleri ile gece desatürasyonu ilişkisi. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2018; 5: 62-6.
- Hamamcı M, Alpua M, Ergün U, İnan LE. Obstrüktif uyku apne sendromu ve nöroloji obstructive sleep apne syndrome and neurology. Bozok Tıp Dergisi. 2018; 8: 20-5.
- Üzer A, Güleç H. Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda chalder yorgunluk ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Cukurova Medical Journal. 2020; 45(1): 114-18.
- Cibella F, Cuttitta G, Romano S, Bellia V, Bonsignore G. Evaluation of diaphragmatic fatigue in obstructive sleep apnoeas during Non-REM sleep. Thorax. 1997; 52(8): 731-35.
- Kazoğlu M, Yürük ZÖ. Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerinin incelenmesi. J Exerc Ther Rehabil. 2020; 7(2): 145-53.
- Saza S, Çevik K. KOAH tanısı almış hastalara uygulanan progresif gevşeme egzersizlerinin yorgunluk ve yaşam kalitesine etkisi. Cukurova Med J. 2020; 45(2): 662-71.
- Parlar S. Parkinson hastalarında uyku bozuklukları ve hemşirelik yönetimi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2010; 10(2): 95-104.
- Toraldo DM, Passali D, Sanna A, De Nuccio F, Conte L, De Benedetto M. Cost-effectiveness strategies in osas management: a short review. strategie e costi/benefici nella gestione dell’osas. Acta Otorhinolaryngologica Italica: Organo Ufficiale Della Societa İtaliana di Otorinolaringologia e Chirurgia Cervico-Facciale. 2017; 37(6): 447-53.
- Akdemir N. Rehabilitasyon ve hemşirelik. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2006; 13(1): 82-91.
- Yıldırım J, Çevirgen A. Kronik hastalıkların yönetiminde bilişim teknolojileri uygulamaları. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2019; 6(1): 65-73.
- Aydın N. Giyilebilir sağlık teknolojisinin geleceği. In XI. International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress Series. 2019: 614-19.
- Selvi Y, Kandeğer A, Sayın AA. Gündüz aşırı uykululuğu. Current Approaches in Psychiatry/Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2016; 8(2): 114-32.
- de Zambotti M, Cellini N, Goldstone A, Colrain IM, Baker FC. Wearable sleep technology in clinical and research settings. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2019; 51(7): 1538-57.
- Berk Özcan Ç, Yıldırım Keskin A. Hemşirelik uygulamalarında giyilebilir teknoloji. Sağlık Bilimleri Çalışmaları. 2018; 63-7.
- Yeh E, Wong E, Tsai CW, Gu W, Chen PL, Leung L. et al. Detection of obstructive sleep apnea using belun sleep platform wearable with neural network-based algorithm and its combined use with stop-bang questionnaire. PloS One. 2021; 16(10): 1-15.
- Jen R, Orr JE, Li Y, DeYoung P, Smales E, Malhotra A. et al. Accuracy of watchPAT for the diagnosis of obstructive sleep apnea in patients with chronic obstructive pulmonary disease. COPD. 2020; 17(1): 34-9.
- Zhang Z Qi M, Hügli G, Khatami R. The challenges and pitfalls of detecting sleep hypopnea using a wearable optical sensor: Comparative study. Journal of Medical Internet Research. 2021; 23(7): 1-16.
- Kim JW, Ryu B, Cho S, Heo E, Kim Y, Lee J. et al. Impact of personal health records and wearables on health outcomes and patient response: three-arm randomized controlled trial. JMIR mHealth and uHealth. 2019; 7(1): 1-13.
- Gruwez A, Bruyneel AV, Bruyneel M. The validity of two commercially-available sleep trackers and actigraphy for assessment of sleep parameters in obstructive sleep apnea patients. PloS One. 2019; 14(1): 1-11.
- Moreno-Pino F, Porras-Segovia A, Lopez-Esteban P, Artés A, Baca-García E. Validation of fitbit charge 2 and fitbit alta hr against polysomnography for assessing sleep in adults with obstructive sleep apnea. Journal of clinical sleep medicine: JCSM: Official Publication of the American Academy of Sleep Medicine. 2019; 15(11): 1645-53.
- Baty F, Boesch M, Widmer S, Annaheim S, Fontana P, Camenzind M. et al. Classification of sleep apnea severity by electrocardiogram monitoring using a novel wearable device. Sensors (Basel, Switzerland). 2020; 20(1): 286.
- Looney D, Goverdovsky V, Rosenzweig I, Morrell MJ, Mandic DP. Wearable ın-ear encephalography sensor for monitoring sleep. preliminary observations from nap studies. Annals of the American Thoracic Society. 2016; 13(12): 2229-33.
- Sayın A, Candansayar S. Yorgunluk kavramı ve yorgun hastalara klinik yaklaşım. Gazi Medical Journal. 2007; 18(1): 1-8.
- Çetin B, Tekeoğlu Tosun A, Onay T. Multipl sklerozlu bireylerin sosyal yaşam kalitelerine teknolojinin etkisi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2020; 8(3): 221-8.
- Vallance JK, Nguyen NH, Moore MM, Reeves MM, Rosenberg DE, Boyle T, Milton S, Friedenreich CM, English DR, Lynch BM. Effects of the actıvity and technology intervention on health-related quality of life and fatigue outcomes in breast cancer survivors. Psychooncology. 2020; 29(1): 204-11.
- Wang Y, Liu X, Wang W, Shi Y, Ji X, Hu L, Wang L, Yin Y, Xie S, Zhu J, Zhang J, Jiao W, Huang F. Adherence, efficacy, and safety of wearable technology-assisted combined home-based exercise in chinese patients with ankylosing spondylitis: randomized pilot controlled clinical trial. J Med Internet Res. 2022; 24(1): e29703.
- Ajunwa I. “Algorithms at work: productivity monitoring applications and wearable technology as the new data-centric research agenda for employment and labor law”, Saint Louis University Law Journal. Technology and the Organization of Work. 2018; 63(1): 21-54.
- Alp M, Doğan S. Giyilebilir teknolojiler ve iş ilişkisine etkileri. Çalışma ve Toplum. 2021; 4(71): 2599-2632.
- Manoni A, Loreti F, Radicioni V, Pellegrino D, Della Torre L, Gumiero A. et al. A new wearable system for home sleep apnea testing, screening, and classification. Sensors (Basel, Switzerland). 2020; 20(24): 7014.
- Ulupınar F, Toygar ŞA. Hemşirelik eğitiminde teknoloji kullanımı ve örnek uygulamalar. Fiscaoeconomia. 2020; 4(2): 524-37.
Obstrüktif Uyku Apne Sendromunda Giyilebilir Teknolojinin Yorgunluk ve Gündüz Uykululuğuna Etkisi: Literatür İncelemesi
Öz
Obstrüktif Uyku Apne Sendromu (OUAS) çeşitli fizyolojik, anatomik, genetik ve çevresel etmenlere bağlı üst solunum yolu obstrüksiyonu sonucu ortaya çıkan; uykuda solunum bozukluğuna neden olarak çeşitli kardiyovasküler, pulmoner, serebrovasküler ve nörokognitif durumlara yol açan kronik bir hastalıktır. Günümüzde OUAS’ın tedavisinde öncelikli olarak kullanılan Pozitif Havayolu Basıncı (Positive Airway Pressure-PAP) cihazı ise, özellikle orta ve şiddetli OUAS yönetiminde altın standart tedavi yöntemi olarak kabul edilmektedir. Ancak gelişen teknoloji ve tedavi seçenekleri, özellikle kronik hastalıkların yönetimi, iş yükü, iyilik hali ve etkin maliyetin sürdürülebilmesi ihtiyacı, sağlık sektörünü bilişim teknolojilerinin kullanımına yönlendirmiş ve böylece giyilebilir teknoloji ürünleri de gelişen teknoloji pazarında öncelikli yerini almıştır. Son yıllarda birçok kronik hastalıkta kullanılan giyilebilir teknoloji ürünleri, OUAS’ın tedavi ve takibinde de tercih edilmektedir. Bu yaklaşımların hastaların yaşam süresini ve kalitesini arttırarak, OUAS’ın en belirgin klinik semptomu olan yorgunluk ve gündüz uykululuğuna olumlu katkılar sağladığı belirtilmektedir. Giyilebilir teknoloji ürünleri ile hastaların hastanede kalış süresi azalmakta, genel sağlık kontrolleri için bir sağlık kuruluşuna gitmeden de mobil teknolojilerle, sağlık profesyonelleri ile iletişime geçilebilmektedir. Bu doğrultuda bu makalede obstrüktif uyku apne sendromunda giyilebilir teknolojinin yorgunluk ve gündüz uykululuğuna etkisi irdelenerek, giyilebilir teknolojiye dikkat çekilmesi hedeflenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Giyilebilir teknoloji Gündüz uykululuğu Obstrüktif uyku apne sendromu Yorgunluk Hemşirelik
Destekleyen Kurum
yok
Proje Numarası
-
Kaynakça
- Gassama A, Mukherjee D, Ahmed U, Coelho S, Daniels M, Mukherjee R. The effect of telemonitoring (TM) on improving adherence with continuous positive airway pressure (CPAP) in obstructive sleep apnoea (OSA): a service ımprovement project (SIP). Healthcare (Basel, Switzerland). 2022; 10(3): 465.
- Kanmaz B, Nizam N, Kaçmaz Başoğlu Ö, Taşbakan MS, Buduneli N. Obstrüktif uyku apne sendromu olan hastalarda CPAP tedavisinin klinik periodontal duruma etkisi: Altı yıllık takip. Acta Odontol Turc. 2020; 37(2): 42-7.
- Johnson DA, Guo N, Rueschman M, Wang R, Wilson JG, Redline S. Prevalence and correlates of obstructive sleep apnea among african americans: The jackson heart sleep study. Sleep. 2018; 41(10): 1-9.
- Chen X, Wang R, Zee P, Lutsey PL, Javaheri S, Alcántara C. et al. Racial/Ethnic differences in sleep disturbances: the multi-ethnic study of atherosclerosis (MESA). Sleep. 2015; 38(6): 877-88.
- Peppard PE, Young T, Barnet JH, Palta M, Hagen EW, Hla KM. Increased prevalence of sleep-disordered breathing in adults. American Journal of Epidemiology. 2013; 177(9): 1006-14.
- Şenel GB, Ağan K, Sünter G, Aktaç Ş, Karadeniz D, Koşunda A. ve ark. Obstrüktif uyku apne sendromu ile diyabet ilişkisinin antropometrik ölçümlere göre incelenmesi. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2020; Suppl: 11-6.
- Ursavaş A, Göktaş K, Sütçigil L, Özgen F. Obstrüktif uyku apnesi sendromu olan hastalarda obezite ve kardiyovasküler hastalıkların değerlendirilmesi. Toraks Dergisi. 2004; 5(2): 79-83.
- Erdinç OO. Solunumla ilişkili uyku bozuklukları ve serebrovasküler hastalıklar. Türk Beyin Damar Hastalıkları Dergisi. 2010; 16(1): 1-16.
- Lakadamyalı H. Uykuda solunum bozukluklarında polisomnografik özellikler. Solunum. 2013; 15(2): 68-74.
- Atılgan ZA, Abakay A, Ülgen S. Tıkayıcı Uyku apne sendromu ve kardiyovasküler sorunlar. Dicle Tıp Dergisi. 2011; 38(2): 253-56.
- Yalım SD. PAP tedavisi uyumsuzluğu olan OSAS hastalarının yaş, cinsiyet, BMI ve AHI'lerinin karşılaştırılması. KBB-Forum. 2019; 18(4): 284-89.
- Alaçam Z, Pekcan S, Akdağ B, Şenol H. Obstrüktif uyku apne sendromu tanılı hastalarda; hemogram parametreleri ile gece desatürasyonu ilişkisi. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2018; 5: 62-6.
- Hamamcı M, Alpua M, Ergün U, İnan LE. Obstrüktif uyku apne sendromu ve nöroloji obstructive sleep apne syndrome and neurology. Bozok Tıp Dergisi. 2018; 8: 20-5.
- Üzer A, Güleç H. Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda chalder yorgunluk ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Cukurova Medical Journal. 2020; 45(1): 114-18.
- Cibella F, Cuttitta G, Romano S, Bellia V, Bonsignore G. Evaluation of diaphragmatic fatigue in obstructive sleep apnoeas during Non-REM sleep. Thorax. 1997; 52(8): 731-35.
- Kazoğlu M, Yürük ZÖ. Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerinin incelenmesi. J Exerc Ther Rehabil. 2020; 7(2): 145-53.
- Saza S, Çevik K. KOAH tanısı almış hastalara uygulanan progresif gevşeme egzersizlerinin yorgunluk ve yaşam kalitesine etkisi. Cukurova Med J. 2020; 45(2): 662-71.
- Parlar S. Parkinson hastalarında uyku bozuklukları ve hemşirelik yönetimi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2010; 10(2): 95-104.
- Toraldo DM, Passali D, Sanna A, De Nuccio F, Conte L, De Benedetto M. Cost-effectiveness strategies in osas management: a short review. strategie e costi/benefici nella gestione dell’osas. Acta Otorhinolaryngologica Italica: Organo Ufficiale Della Societa İtaliana di Otorinolaringologia e Chirurgia Cervico-Facciale. 2017; 37(6): 447-53.
- Akdemir N. Rehabilitasyon ve hemşirelik. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2006; 13(1): 82-91.
- Yıldırım J, Çevirgen A. Kronik hastalıkların yönetiminde bilişim teknolojileri uygulamaları. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2019; 6(1): 65-73.
- Aydın N. Giyilebilir sağlık teknolojisinin geleceği. In XI. International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress Series. 2019: 614-19.
- Selvi Y, Kandeğer A, Sayın AA. Gündüz aşırı uykululuğu. Current Approaches in Psychiatry/Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2016; 8(2): 114-32.
- de Zambotti M, Cellini N, Goldstone A, Colrain IM, Baker FC. Wearable sleep technology in clinical and research settings. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2019; 51(7): 1538-57.
- Berk Özcan Ç, Yıldırım Keskin A. Hemşirelik uygulamalarında giyilebilir teknoloji. Sağlık Bilimleri Çalışmaları. 2018; 63-7.
- Yeh E, Wong E, Tsai CW, Gu W, Chen PL, Leung L. et al. Detection of obstructive sleep apnea using belun sleep platform wearable with neural network-based algorithm and its combined use with stop-bang questionnaire. PloS One. 2021; 16(10): 1-15.
- Jen R, Orr JE, Li Y, DeYoung P, Smales E, Malhotra A. et al. Accuracy of watchPAT for the diagnosis of obstructive sleep apnea in patients with chronic obstructive pulmonary disease. COPD. 2020; 17(1): 34-9.
- Zhang Z Qi M, Hügli G, Khatami R. The challenges and pitfalls of detecting sleep hypopnea using a wearable optical sensor: Comparative study. Journal of Medical Internet Research. 2021; 23(7): 1-16.
- Kim JW, Ryu B, Cho S, Heo E, Kim Y, Lee J. et al. Impact of personal health records and wearables on health outcomes and patient response: three-arm randomized controlled trial. JMIR mHealth and uHealth. 2019; 7(1): 1-13.
- Gruwez A, Bruyneel AV, Bruyneel M. The validity of two commercially-available sleep trackers and actigraphy for assessment of sleep parameters in obstructive sleep apnea patients. PloS One. 2019; 14(1): 1-11.
- Moreno-Pino F, Porras-Segovia A, Lopez-Esteban P, Artés A, Baca-García E. Validation of fitbit charge 2 and fitbit alta hr against polysomnography for assessing sleep in adults with obstructive sleep apnea. Journal of clinical sleep medicine: JCSM: Official Publication of the American Academy of Sleep Medicine. 2019; 15(11): 1645-53.
- Baty F, Boesch M, Widmer S, Annaheim S, Fontana P, Camenzind M. et al. Classification of sleep apnea severity by electrocardiogram monitoring using a novel wearable device. Sensors (Basel, Switzerland). 2020; 20(1): 286.
- Looney D, Goverdovsky V, Rosenzweig I, Morrell MJ, Mandic DP. Wearable ın-ear encephalography sensor for monitoring sleep. preliminary observations from nap studies. Annals of the American Thoracic Society. 2016; 13(12): 2229-33.
- Sayın A, Candansayar S. Yorgunluk kavramı ve yorgun hastalara klinik yaklaşım. Gazi Medical Journal. 2007; 18(1): 1-8.
- Çetin B, Tekeoğlu Tosun A, Onay T. Multipl sklerozlu bireylerin sosyal yaşam kalitelerine teknolojinin etkisi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2020; 8(3): 221-8.
- Vallance JK, Nguyen NH, Moore MM, Reeves MM, Rosenberg DE, Boyle T, Milton S, Friedenreich CM, English DR, Lynch BM. Effects of the actıvity and technology intervention on health-related quality of life and fatigue outcomes in breast cancer survivors. Psychooncology. 2020; 29(1): 204-11.
- Wang Y, Liu X, Wang W, Shi Y, Ji X, Hu L, Wang L, Yin Y, Xie S, Zhu J, Zhang J, Jiao W, Huang F. Adherence, efficacy, and safety of wearable technology-assisted combined home-based exercise in chinese patients with ankylosing spondylitis: randomized pilot controlled clinical trial. J Med Internet Res. 2022; 24(1): e29703.
- Ajunwa I. “Algorithms at work: productivity monitoring applications and wearable technology as the new data-centric research agenda for employment and labor law”, Saint Louis University Law Journal. Technology and the Organization of Work. 2018; 63(1): 21-54.
- Alp M, Doğan S. Giyilebilir teknolojiler ve iş ilişkisine etkileri. Çalışma ve Toplum. 2021; 4(71): 2599-2632.
- Manoni A, Loreti F, Radicioni V, Pellegrino D, Della Torre L, Gumiero A. et al. A new wearable system for home sleep apnea testing, screening, and classification. Sensors (Basel, Switzerland). 2020; 20(24): 7014.
- Ulupınar F, Toygar ŞA. Hemşirelik eğitiminde teknoloji kullanımı ve örnek uygulamalar. Fiscaoeconomia. 2020; 4(2): 524-37.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hemşirelik |
| Bölüm | Derlemeler |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | - |
| Yayımlanma Tarihi | 16 Ocak 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 26 Mart 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 14 Sayı: 1 |
