Öz
Amaç: Araştırmanın amacı; ilkokul çağındaki çocuklarda obezite
sıklığını belirlemektir.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki araştırma bir
ilkokulda Ekim 2016 - Mayıs 2017 tarihleri arasında 1526 öğrenci ile
gerçekleştirilmiştir. Veriler öğrenci izlem formu ile toplanmıştır.
Bulgular:
Çocukların
yaş ortalaması 8.35±1.28, %50.2’si kız öğrenci ve %5.2’si Suriye uyrukludur.
Çocukların %7.7’si fazla kilolu ve %8.8’i obez olduğu saptanmıştır.
Öğrencilerin cinsiyeti ve farklı uyruğa sahip olma açısından fazla kilolu/obez
olma durumları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0.05). Çocukların
yaş grubu ve sınıf düzeyi arttıkça fazla kilolu/obezite görülme sıklığı
istatistiksel olarak anlamlı şekilde artmıştır (x2=8.432, p=0.015; x2=9.520,
p=0.023). Günlük aktivite süreleri ile fazla kilolu/obezite görülme sıklığı
arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p>0.05).
Sonuçlar:
Araştırma
sonuçları fazla kilolu/obez olma sıklığının ilkokul çağındaki çocuklarda yaygın
olduğunu ve yaşla birlikte bu oranın arttığını göstermektedir. Obezitenin en
erken dönemde tanılanması ve müdahalelerde bulunulması son derece önemlidir.
Okul ortamı bu müdahalelerin gerçekleştirilmesine elverişli bir ortam olup,
birincil korumayı esas alan okul sağlığı hizmetlerinde tarama, sağlıklı
beslenme ve fiziksel aktivitenin geliştirilmesine yönelik girişimlere yer
verilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. Agras WS, Hammer LD, Mcnicholas F. Risk factors for childhood overweight: a prospective study from birth to 9.5 years. J Pediatr 2004; 145: 20-25.
- 2. Şimşek F, Ulukol B, Berberoğlu M, Başkan Gülnar S, Adıyaman P, Öcal G. Ankara’da bir ilköğretim okulu ve lisede obezite sıklığı. AÜTF Mecmuası 2005; 58: 163-166.
- 3. World Health Organization (WHO). Global strategy on diet, physical activity and health. Childhood overweight and obesity. Erişim: https://www.who.int/dietphysicalactivity/childhood/en/ Erişim tarihi: 21.02.2019.
- 4. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Türkiye’de okul çağı çocuklarında (6-10 yaş grubu) büyümenin izlenmesi (TOÇBİ) projesi araştırma raporu. Erişim: https://docplayer.biz.tr/30539-Turkiye-de-okul-cagi-cocuklarinda-6-10-yas-grubu-buyumenin-izlenmesi-tocbi-projesi-arastirma-raporu.html Erişim tarihi: 14.01.2019.
- 5. Yaslı G, Turhan E, Tözün M, Ahi A, Doğanay S, Ülken Y. İzmir ili Karşıyaka ilçesinde ilköğretim 3. sınıf öğrencilerinde obezite sıklığı ve etkileyen etmenler. STED 2014; 23(5): 168-173.
- 6. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye sağlıklı beslenme ve hareketli hayat programı (2014 – 2017). Erişim: https://docplayer.biz.tr/105083568-T-c-saglik-bakanligi-turkiye-halk-sagligi-kurumu-turkiye-saglikli-beslenme-ve-hareketli-hayat-programi.html Erişim tarihi: 14.01.2019.
- 7. Marks J, Barnett LM, Allender S. Is school community perception of student weight status a barrier for addressing childhood obesity? Health Promot J Austr. 2019; 30: 28–36.
- 8. Kim SH, Kim GS. Ecological factors affecting obesity among middle school students in South Korea. J Sch Health. 2019; 89: 181-190.
- 9. Semiz S, Özdemir ÖMA, Sözeri Özdemir A. Denizli merkezinde 6-15 yaş grubu çocuklarda obezite sıklığı. Pamukkale Tıp Dergisi 2008; 1: 1-4.
- 10. Öztürk A, Aktürk S. İlköğretim öğrencilerinde obezite prevalansı ve ilişkili risk faktörleri. TAF Prev Med Bull 2011; 10(1): 53-60.
- 11. Neyzi O, Furman A, Bundak R, Gunoz H, Darendeliler F, Bas F. Growth References for Turkish Children Aged 6 to 18 years. Acta Paediatr 2006; 95(12): 1635-41.
- 12. Savaşhan Ç, Sarı O, Aydoğan Ü, Erdal M. İlkokul çağındaki çocuklarda obezite görülme sıklığı ve risk faktörleri. Türk Aile Hek Derg 2015; 19(1):14-21.
- 13. Kayıran GP, Taymaz T, Kayıran SM, Memioğlu N, Taymaz B, Gürakan B. Türkiye’nin üç farklı bölgesinde ilköğretim okulu öğrencilerinde kilo fazlalığı, obezite ve boy kısalığı sıklığı. Ş.E.E.A.H. Tıp Bülteni 2011; 45(1): 13-18.
- 14. Metinoğlu İ, Pekol S, Metinoğlu Y. Kastamonu’da 10-12 yaş grubu öğrencilerde obezite prevalansı ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Derg 2012; 3(2): 117-123.
- 15. Süzek H, Arı Z, Uyanık BS. Muğla’da yaşayan 6-15 yaş okul çocuklarında kilo fazlalığı ve obezite prevelansı. Turk J Biochem 2005; 30(4):290-295.
- 16. Çınar S. Farklı Sosyoekonomik düzeylerdeki 7-14 yaş grubundaki çocuklarda obezitenin incelenmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Programı. Yüksek Lisans Tezi. 2013.
- 17. Emlek Sert Z, Bayık Temel A. İlköğretim öğrencilerinin kilo yönetiminde ilişkili faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Derg. 2017; 10(1):13-21.
- 18. T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi. Ankara. 2. Basım. 2014. Syf: 14. Erişim: https://okulsagligi.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_01/27102602_TYrkiye_Fiziksel_Aktivite_Rehberi.pdf Erişim tarihi: 09.04.2019.
- 19. Metinoğlu İ., Pekol S., Metinoğlu Y. Kastamonu’da 10-12 yaş grubu öğrencilerde obezite prevelansı ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 3(2): 117-123.
- 20. Uskun E, Ozturk M, Kisioğlu AN, Kırbıyık S, Demirel R. İlköğretim öğrencilerinde obezite gelişimini etkileyen risk faktörleri. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2005; 12(2): 19-25.
- 21. Sultana N, Afroz S, Tomalıka N, Momtaz H, Kabır H. Prevalence of Childhood obesity and undernutrition among urban school children in Bangladesh. J Biosoc Sci. 2019; 51: 244–253.
- 22. Pekcan H. Adölesan sağlığı. Güler Ç, ed. Halk Sağlığında Temel Bilgiler, Hacettepe Üniversitesi Yayınları. Ankara. 2006. 453-469.
- 23. Okul Spor Faaliyetleri Yönetmeliği. 5 Kasım 2013 tarih ve 28812 sayılı Resmi Gazete Erişim: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/11/20131105-18.htm Erişim tarihi: 09.04.2019
Öz
Objective: Objective of the research was to determine obesity
frequency in primary school children.
Material and Method: The cross - sectional study was conducted with 1526
students in a primary school between October 2016 and May 2017. The data were
collected with the student follow-up form.
Findings: The mean age of the children was 8.35 ± 1.28, 50.2 %
was female and 5.2% was Syrian. 7.7% of children were overweight and 8.8% were
obese. There was no significant difference between students' being overweight
and obese in terms of gender and different nationality (p> 0.05). The
prevalence of overweight / obesity increased significantly as the age and class
levels of the children increased (x2 = 8.432, p = 0.015; x2
= 9.520, p = 0.023). There was no significant difference between the duration
of daily activity and the incidence of overweight / obesity (p> 0.05).
Conclusion: The results of the study showed that the prevalence
of overweight / obese was common in primary school children and this rate
increased with age. It is extremely important to diagnose obesity at the
earliest period and to conduct intervention. The school environment is suitable
for the realization of these interventions and it is recommended to include interventions
to improve screening, healthy nutrition and physical activity in school health
services based on primary protection.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. Agras WS, Hammer LD, Mcnicholas F. Risk factors for childhood overweight: a prospective study from birth to 9.5 years. J Pediatr 2004; 145: 20-25.
- 2. Şimşek F, Ulukol B, Berberoğlu M, Başkan Gülnar S, Adıyaman P, Öcal G. Ankara’da bir ilköğretim okulu ve lisede obezite sıklığı. AÜTF Mecmuası 2005; 58: 163-166.
- 3. World Health Organization (WHO). Global strategy on diet, physical activity and health. Childhood overweight and obesity. Erişim: https://www.who.int/dietphysicalactivity/childhood/en/ Erişim tarihi: 21.02.2019.
- 4. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Türkiye’de okul çağı çocuklarında (6-10 yaş grubu) büyümenin izlenmesi (TOÇBİ) projesi araştırma raporu. Erişim: https://docplayer.biz.tr/30539-Turkiye-de-okul-cagi-cocuklarinda-6-10-yas-grubu-buyumenin-izlenmesi-tocbi-projesi-arastirma-raporu.html Erişim tarihi: 14.01.2019.
- 5. Yaslı G, Turhan E, Tözün M, Ahi A, Doğanay S, Ülken Y. İzmir ili Karşıyaka ilçesinde ilköğretim 3. sınıf öğrencilerinde obezite sıklığı ve etkileyen etmenler. STED 2014; 23(5): 168-173.
- 6. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye sağlıklı beslenme ve hareketli hayat programı (2014 – 2017). Erişim: https://docplayer.biz.tr/105083568-T-c-saglik-bakanligi-turkiye-halk-sagligi-kurumu-turkiye-saglikli-beslenme-ve-hareketli-hayat-programi.html Erişim tarihi: 14.01.2019.
- 7. Marks J, Barnett LM, Allender S. Is school community perception of student weight status a barrier for addressing childhood obesity? Health Promot J Austr. 2019; 30: 28–36.
- 8. Kim SH, Kim GS. Ecological factors affecting obesity among middle school students in South Korea. J Sch Health. 2019; 89: 181-190.
- 9. Semiz S, Özdemir ÖMA, Sözeri Özdemir A. Denizli merkezinde 6-15 yaş grubu çocuklarda obezite sıklığı. Pamukkale Tıp Dergisi 2008; 1: 1-4.
- 10. Öztürk A, Aktürk S. İlköğretim öğrencilerinde obezite prevalansı ve ilişkili risk faktörleri. TAF Prev Med Bull 2011; 10(1): 53-60.
- 11. Neyzi O, Furman A, Bundak R, Gunoz H, Darendeliler F, Bas F. Growth References for Turkish Children Aged 6 to 18 years. Acta Paediatr 2006; 95(12): 1635-41.
- 12. Savaşhan Ç, Sarı O, Aydoğan Ü, Erdal M. İlkokul çağındaki çocuklarda obezite görülme sıklığı ve risk faktörleri. Türk Aile Hek Derg 2015; 19(1):14-21.
- 13. Kayıran GP, Taymaz T, Kayıran SM, Memioğlu N, Taymaz B, Gürakan B. Türkiye’nin üç farklı bölgesinde ilköğretim okulu öğrencilerinde kilo fazlalığı, obezite ve boy kısalığı sıklığı. Ş.E.E.A.H. Tıp Bülteni 2011; 45(1): 13-18.
- 14. Metinoğlu İ, Pekol S, Metinoğlu Y. Kastamonu’da 10-12 yaş grubu öğrencilerde obezite prevalansı ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Derg 2012; 3(2): 117-123.
- 15. Süzek H, Arı Z, Uyanık BS. Muğla’da yaşayan 6-15 yaş okul çocuklarında kilo fazlalığı ve obezite prevelansı. Turk J Biochem 2005; 30(4):290-295.
- 16. Çınar S. Farklı Sosyoekonomik düzeylerdeki 7-14 yaş grubundaki çocuklarda obezitenin incelenmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Programı. Yüksek Lisans Tezi. 2013.
- 17. Emlek Sert Z, Bayık Temel A. İlköğretim öğrencilerinin kilo yönetiminde ilişkili faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Derg. 2017; 10(1):13-21.
- 18. T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi. Ankara. 2. Basım. 2014. Syf: 14. Erişim: https://okulsagligi.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_01/27102602_TYrkiye_Fiziksel_Aktivite_Rehberi.pdf Erişim tarihi: 09.04.2019.
- 19. Metinoğlu İ., Pekol S., Metinoğlu Y. Kastamonu’da 10-12 yaş grubu öğrencilerde obezite prevelansı ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 3(2): 117-123.
- 20. Uskun E, Ozturk M, Kisioğlu AN, Kırbıyık S, Demirel R. İlköğretim öğrencilerinde obezite gelişimini etkileyen risk faktörleri. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2005; 12(2): 19-25.
- 21. Sultana N, Afroz S, Tomalıka N, Momtaz H, Kabır H. Prevalence of Childhood obesity and undernutrition among urban school children in Bangladesh. J Biosoc Sci. 2019; 51: 244–253.
- 22. Pekcan H. Adölesan sağlığı. Güler Ç, ed. Halk Sağlığında Temel Bilgiler, Hacettepe Üniversitesi Yayınları. Ankara. 2006. 453-469.
- 23. Okul Spor Faaliyetleri Yönetmeliği. 5 Kasım 2013 tarih ve 28812 sayılı Resmi Gazete Erişim: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/11/20131105-18.htm Erişim tarihi: 09.04.2019
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Orjinal Araştırma |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Şubat 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 29 Sayı: 1 |
