Öz
Amaç: Bu araştırma, yaşlı bireylerde düşme ve düşmeyi etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem:Tanımlayıcı-kesitsel nitelikteki araştırmanın evrenini, Erzurumil merkezinde bulunan Aile Sağlığı Merkezleri’ne kayıtlı 65 yaş ve üzeri bireyler; örneklemini ise Nisan 2019-Haziran 2019 tarihleri arasında ilgili merkezlerebaşvuran ve çalışmaya katılmayı kabul eden373yaşlı oluşturmuştur. Araştırmanın verileri; “Sosyo-Demografik Özelliklere İlişkin Bilgi Formu”, “Genel Sağlık Durumuna İlişkin Bilgi Formu” ve “Düşme Durumuna İlişkin Bilgi Formu” kullanılarak toplanmıştır. Veriler SPSS 22.00 paket programında;sayı, yüzde ve ki-kare testi kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Araştırmaya katılan yaşlı bireylerin; %76.9’u 65-74 yaş aralığında, %55.8’i kadın ve %44.5’i ilköğretim mezunudur.Araştırmaya göre, yaşlı bireylerin %24.9’ununson bir yıl içinde düşme öyküsü olup%8.6’sının son 6 ay içerisinde tekrarlayan düşmeleri olmuştur. Ayrıca yaşlı bireylerin %45.8’i düşme korkusu yaşadığını belirtmiştir.Yaşlıların son bir yıldaki düşme durumlarının; yaş grubu, yardımcı araç kullanımı ve kronik hastalık varlığına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılıkgösterdiği belirlenmiştir (p<0.05). Yaşlı bireylerin düşme korkusunun ise; yaş grubu, cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum, çalışma durumu ve sürekli ilaç kullanma durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiğibulunmuştur (p<0.05).
Sonuç: Araştırmaya göre yaşlıların yaklaşık dörtte biri son bir yıl içerisinde düşme deneyimlemekte ve yarısı düşme korkusu yaşamaktadır. Yardımcı araç kullanan ve kronik hastalığı olan yaşlıların son bir yıldaki düşme oranlarıdaha yüksektir.Yaşlılardan kadınların, evli olmayanların, çalışmayanların ve sürekli ilaç kullananlarınise düşme korkularıdaha yüksektir.
Kaynakça
- 1. BeyazayS, Durna Z,AkınS. Yaşlı Bireylerde Düşme Riski ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences2014;6:1-12.
- 2. KibarE, AslanD, Karakoç Y, KutsalYG. Ankara'da Bir Kurumda Yaşayan Yaşlılar Arasında Düşme Sıklığı, Risk Faktörleri ve Korunmaya İlişkin Yaklaşımlar. TAF Preventive Medicine Bulletin2015;14.
- 3. World Health Organisation (WHO). Healthy Ageing and the Sustainable Development Goals. https://www.who.int/ageing/sdgs/en/. (Erişim Tarihi: 01 Ocak 2020).
- 4. T.C Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni 2019 Temmuz. Türkiye’de Yaşlı Nüfus, 2019, ss.64.
- 5. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). İstatistiklerle Yaşlılar, 2018. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-engelli-db/hastaliklar/Yasli_Sagligi/raporlar_istatistikler/TUIK_Yasli_Istatistik_2018.pdf. (Erişim Tarihi:15 Ocak 2020).
- 6. AkdenizM, Yaman A, Kılıç S,YamanH. Aile Hekimliğinde Önlenebilen Sorunlar: Yaşlılarda Düşmeler. GeroFam2010;1.
- 7. LeeH, Kim SH, LeeSC, KimS, ChoGC, KimMJ,HanC. Severe Injuries from Low-Height Falls in The Elderly Population. Journal of Korean Medical Science2018;33:1-10.
- 8. Qin Z,BaccagliniL. Distribution, Determinants, ad Prevention of Falls among The Elderly in the 2011–2012 California Health Interview Survey. Public Health Reports2016;131:331-339.
- 9. Araújo NetoAH, PatrícioACFA, FerreiraMAM, Rodrigues BFL, SantosTD, RodriguesTDB, SilvaRAR. Falls in İnstitutionalized Older Adults: Risks, Consequences and Antecedents. Revista Brasileira De Enfermagem2017;70:719-725.
- 10. Güner SG,UralN. Yaşlılarda Düşme: Ülkemizde Yapılmış Tez Çalışmaları Kapsamında Durum Saptama. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2017;2:9-15.
- 11. Tezcan, S. Biyoistatistik içinde Halk Sağlığı Temel Bilgiler 1.Çağatay Güler ve Levent Akın Ed. 3. Baskı (Tıpkı Basım), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları 2015, ss.158-199.
- 12. Mortazavi H, Tabatabaeichehr M, Taherpour M, Masoumi M. Relationship Between Home Safety and Prevalence of Falls and Fear of Falling Among Elderly People: A Cross-Sectional Study. Materia Socio-Medica 2018;30:103-107.
- 13. Karademirİ,AktaşB.Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı Yaşlılarda Düşme Riskinin Belirlenmesi. Hemşirelik Bilimi Dergisi2019;2:8-13.
- 14. Solmaz T, Altay B. Yaşlı Bireylerde Ilaç Kullanımı ve Düşmeye Neden Olan Faktörlerin Belirlenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi2019;8:129-134.
- 15. KimS, SoWY. Prevalence and Correlates of Fear of Falling in Korean Community-Dwelling Elderly Subjects. Experimental Gerontology2013;48:1323-1328.
- 16. Akten İM,Akın S. Kırklareli il Merkezinde Yaşlılarda Düşme Prevalansı ve Risk Faktörleri. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi2017;11:47-72.
- 17. WuH, OuyangP. Fall Prevalence, Time Trend and Its Related Risk Factors among Elderly People in China. Archives of Gerontology and Geriatrics2017;73:294-299.
- 18. AkgülA, ArmanN, TarakciE, AlarçinEY, SaydamR, BüyükkayaF, Irmak HS, KaraslanT. İstanbul Bahçelievler İlçesinde Yaşayan Yaşlıların Düşme Prevalansı ve Düşme Risklerinin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri. Tıp Bilimleri Dergisi2018;38:107-115.
- 19. KoyuncuG, Tuna F, YavuzS, KabayelDD, KoyuncuM, ÖzdemirH, Süt, N. Kırıktan Önceki Son Durak: Yaşlıda Düşme ve Denge Kaybının Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Physical Medicine & Rehabilitation/Turkiye Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Dergisi2017;63.
- 20. Okuyan B,Bilgili N.Yaşlılarda Mobilite ve Düşme Davranışları: Bir Huzurevi Çalışması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi2018;15:1-8.
- 21. Pimentel WRT, Pagotto V, Stopa SR, Hoffmann MCCL, Bof de Andrade F, Souza Junior PRB, Menezes RL. Falls Among Brazilian Older Adults Living in Urban Areas: ELSI-Brazil. Rev Saude Publica2018;52.
- 22. Uusi-Rasi K, Karinkanta S, Tokola K, Kannus P,Sievänen H. Bone Mass and Strength and Fall-Related Fractures in Older Age. Journal of Osteoporosis2019.
- 23. RanaweeraAD, FonsekaP, PattiyaArachchiA,SiribaddanaSH. İncidence and Risk Factors of Falls among the Elderly in the District of Colombo. Ceylon Medical Journal2013;58:100-106.
- 24. Talarska D, StrugałaM, Szewczyczak M, Tobis S, Michalak M, Wróblewska I,Wieczorowska–Tobis K. İs İndependence of Older Adults Safe Considering the Risk of Falls?. BMC geriatrics2017;17.
- 25. Curcio CL, WuYY, VafaeiA, BarbosaJFS, GuerraR, GuralnikJ, GomezFA. Regression Tree for İdentifying Risk Factors for Fear of Falling: The International Mobility in Aging Study (IMIAS). The Journals of Gerontology:Series A2020;75:181-188.
- 26. Soyuer F, Cankurtaran F, Akın S,Elmalı F. Huzurevinde Kalan Yaşlılarda Düşme Korkusu ve İlişkili Faktörler. Gaziantep Medical Journal2015;21:172-177.
- 27. Rivasi G, Kenny RA, Ungar A,Romero-OrtunoR. Predictors of Incident Fear of Falling in Community-dwelling Older Adults. Journal of the American Medical Directors Association2019;1-6.
- 28. Vitorino LM, Marques‐Vieira C, Low G, Sousa L,CruzJP. Fear of Falling among Brazilian and Portuguese Older Adults. International Journal of Older People Nursing2019;14.
- 29. LavedánA, ViladrosaM, JürschikP, BotiguéT, NuínC, MasotO, LavedánR. Fear of Falling in Community-Dwelling Older Adults: A Cause of Falls, A Consequence, Or Both?.PLoS One2018;13:1-14.
- 30. GümüşE, Arslan İ, Tekin O, Fidancı İ, Eren ŞÜ, DilberS, ŞahinK.Kendi Evi ve Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda, Denge ve Yürüme Skorları ile Düşme Riskinin Karşılaştırılması. Ankara Med J2017;2:102-110.
Öz
Purpose:This study was conducted to determine the fall and factors affecting the fall in elderly individuals.
Patients and Methods:The population of the descriptive-cross-sectional study, individuals aged 65 and over, registered in the Family Health Centers in the city center of Erzurum; The sample was composed of 373 elderly who applied to the relevant centers between April 2019 and June 2019 and agreed to participate in the study. The data of the study; It was collected using “Information Form on Socio-Demographic Features”, “Information Form on General Health Status” and “Information Form on Falling Status”. The data was analysed the done using number, percent and chi-square test in SPSS 22.00 package program.
Results:Of the elderly participats in the research; 76.9% were 65-74 years old, 55.8% were women and 44.5% graduated from primary school. According to the study, 24.9% of elderly individuals have fallen in the past year, 8.6% have had recurrent falls in the past 6 months. In addition, 45.8% of older individuals stated that they had a fear of falling. It was determined that the last year\'s drop rates of the elderly were statistically different according to age group, utility vehicle use and presence of chronic disease (p<0.05). The fear of falling in older individuals was found to be statistically different according to age group, gender, educational status, marital status, working status and continuous drug use (p<0.05).
Conclusion:According to the study, nearly a quarter of the elderly experienced a fall in the past year and half experience a fear of falling. Elderly people who use auxiliary tool and have chronic disease have higher fall rates in the past year. Women, unmarried, unemployed, and those who use medicines constantly have higher fear of falling.
Kaynakça
- 1. BeyazayS, Durna Z,AkınS. Yaşlı Bireylerde Düşme Riski ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences2014;6:1-12.
- 2. KibarE, AslanD, Karakoç Y, KutsalYG. Ankara'da Bir Kurumda Yaşayan Yaşlılar Arasında Düşme Sıklığı, Risk Faktörleri ve Korunmaya İlişkin Yaklaşımlar. TAF Preventive Medicine Bulletin2015;14.
- 3. World Health Organisation (WHO). Healthy Ageing and the Sustainable Development Goals. https://www.who.int/ageing/sdgs/en/. (Erişim Tarihi: 01 Ocak 2020).
- 4. T.C Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni 2019 Temmuz. Türkiye’de Yaşlı Nüfus, 2019, ss.64.
- 5. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). İstatistiklerle Yaşlılar, 2018. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-engelli-db/hastaliklar/Yasli_Sagligi/raporlar_istatistikler/TUIK_Yasli_Istatistik_2018.pdf. (Erişim Tarihi:15 Ocak 2020).
- 6. AkdenizM, Yaman A, Kılıç S,YamanH. Aile Hekimliğinde Önlenebilen Sorunlar: Yaşlılarda Düşmeler. GeroFam2010;1.
- 7. LeeH, Kim SH, LeeSC, KimS, ChoGC, KimMJ,HanC. Severe Injuries from Low-Height Falls in The Elderly Population. Journal of Korean Medical Science2018;33:1-10.
- 8. Qin Z,BaccagliniL. Distribution, Determinants, ad Prevention of Falls among The Elderly in the 2011–2012 California Health Interview Survey. Public Health Reports2016;131:331-339.
- 9. Araújo NetoAH, PatrícioACFA, FerreiraMAM, Rodrigues BFL, SantosTD, RodriguesTDB, SilvaRAR. Falls in İnstitutionalized Older Adults: Risks, Consequences and Antecedents. Revista Brasileira De Enfermagem2017;70:719-725.
- 10. Güner SG,UralN. Yaşlılarda Düşme: Ülkemizde Yapılmış Tez Çalışmaları Kapsamında Durum Saptama. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2017;2:9-15.
- 11. Tezcan, S. Biyoistatistik içinde Halk Sağlığı Temel Bilgiler 1.Çağatay Güler ve Levent Akın Ed. 3. Baskı (Tıpkı Basım), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları 2015, ss.158-199.
- 12. Mortazavi H, Tabatabaeichehr M, Taherpour M, Masoumi M. Relationship Between Home Safety and Prevalence of Falls and Fear of Falling Among Elderly People: A Cross-Sectional Study. Materia Socio-Medica 2018;30:103-107.
- 13. Karademirİ,AktaşB.Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı Yaşlılarda Düşme Riskinin Belirlenmesi. Hemşirelik Bilimi Dergisi2019;2:8-13.
- 14. Solmaz T, Altay B. Yaşlı Bireylerde Ilaç Kullanımı ve Düşmeye Neden Olan Faktörlerin Belirlenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi2019;8:129-134.
- 15. KimS, SoWY. Prevalence and Correlates of Fear of Falling in Korean Community-Dwelling Elderly Subjects. Experimental Gerontology2013;48:1323-1328.
- 16. Akten İM,Akın S. Kırklareli il Merkezinde Yaşlılarda Düşme Prevalansı ve Risk Faktörleri. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi2017;11:47-72.
- 17. WuH, OuyangP. Fall Prevalence, Time Trend and Its Related Risk Factors among Elderly People in China. Archives of Gerontology and Geriatrics2017;73:294-299.
- 18. AkgülA, ArmanN, TarakciE, AlarçinEY, SaydamR, BüyükkayaF, Irmak HS, KaraslanT. İstanbul Bahçelievler İlçesinde Yaşayan Yaşlıların Düşme Prevalansı ve Düşme Risklerinin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri. Tıp Bilimleri Dergisi2018;38:107-115.
- 19. KoyuncuG, Tuna F, YavuzS, KabayelDD, KoyuncuM, ÖzdemirH, Süt, N. Kırıktan Önceki Son Durak: Yaşlıda Düşme ve Denge Kaybının Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Physical Medicine & Rehabilitation/Turkiye Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Dergisi2017;63.
- 20. Okuyan B,Bilgili N.Yaşlılarda Mobilite ve Düşme Davranışları: Bir Huzurevi Çalışması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi2018;15:1-8.
- 21. Pimentel WRT, Pagotto V, Stopa SR, Hoffmann MCCL, Bof de Andrade F, Souza Junior PRB, Menezes RL. Falls Among Brazilian Older Adults Living in Urban Areas: ELSI-Brazil. Rev Saude Publica2018;52.
- 22. Uusi-Rasi K, Karinkanta S, Tokola K, Kannus P,Sievänen H. Bone Mass and Strength and Fall-Related Fractures in Older Age. Journal of Osteoporosis2019.
- 23. RanaweeraAD, FonsekaP, PattiyaArachchiA,SiribaddanaSH. İncidence and Risk Factors of Falls among the Elderly in the District of Colombo. Ceylon Medical Journal2013;58:100-106.
- 24. Talarska D, StrugałaM, Szewczyczak M, Tobis S, Michalak M, Wróblewska I,Wieczorowska–Tobis K. İs İndependence of Older Adults Safe Considering the Risk of Falls?. BMC geriatrics2017;17.
- 25. Curcio CL, WuYY, VafaeiA, BarbosaJFS, GuerraR, GuralnikJ, GomezFA. Regression Tree for İdentifying Risk Factors for Fear of Falling: The International Mobility in Aging Study (IMIAS). The Journals of Gerontology:Series A2020;75:181-188.
- 26. Soyuer F, Cankurtaran F, Akın S,Elmalı F. Huzurevinde Kalan Yaşlılarda Düşme Korkusu ve İlişkili Faktörler. Gaziantep Medical Journal2015;21:172-177.
- 27. Rivasi G, Kenny RA, Ungar A,Romero-OrtunoR. Predictors of Incident Fear of Falling in Community-dwelling Older Adults. Journal of the American Medical Directors Association2019;1-6.
- 28. Vitorino LM, Marques‐Vieira C, Low G, Sousa L,CruzJP. Fear of Falling among Brazilian and Portuguese Older Adults. International Journal of Older People Nursing2019;14.
- 29. LavedánA, ViladrosaM, JürschikP, BotiguéT, NuínC, MasotO, LavedánR. Fear of Falling in Community-Dwelling Older Adults: A Cause of Falls, A Consequence, Or Both?.PLoS One2018;13:1-14.
- 30. GümüşE, Arslan İ, Tekin O, Fidancı İ, Eren ŞÜ, DilberS, ŞahinK.Kendi Evi ve Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda, Denge ve Yürüme Skorları ile Düşme Riskinin Karşılaştırılması. Ankara Med J2017;2:102-110.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hemşirelik |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Nisan 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 13 Nisan 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 12 Sayı: 2 |
