Covid-19 Sürecinde Yoğun Bakımda Çalışan Sağlık Profesyonellerinin Duygu-Durum Ve Tükenmişlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Öz
Amaç:Covid-19 pandemi sürecinde, yoğun bakım biriminde aktif çalışmakta bulunan sağlık personelinin, duygu-durum ve tükenmişlik düzeylerinin tespiti amaçlanmıştır.
Gereç-Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu çalışma 92 kadın, 30 erkek olmak üzere 122 kişi üzerinde yapıldı. Çalışmanın evrenini yoğun bakım hekimleri, hemşireleri ve sağlık teknikerleri oluşturmuş, örneklem yöntemi olarak ise, kartopu örneklem yöntemi kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında; tanımlayıcı bilgi formu ve ölçek olarak pozitif ve negatif duygu durum ölçeği ile Maslak Tükenmişlik Ölçeği kullanıldı. Çalışmada veriler, kesitsel zaman aralığında, (01.05.2020-15.05.2020) sosyal medyada paylaşıma açık tutularak elde edildi. Verilerin analiziSPSS 25 programın da yapıldı.
Bulgular:Çalışmaya katılan kişilerin % 22,1’nin (27) anestezi hekimi, % 43,4’ünün (53) anestezi teknikeri, % 32,8’inin (40) ise yoğun bakım hemşiresi olduğu, yaş ortalamasının 32,41±8,64, meslekteki çalışma yıl ortalamasının ise 9,44±8,21 olduğu belirlendi. Pozitif duygu-duruma sahip en yüksek meslek grubunun hemşireler olduğu görüldü. Genel tükenmişlik alt boyutları değerlendirildiğinde, duygusal tükenme ve kişisel başarı boyutunda orta, duyarsızlaşma boyutunda düşük düzeyde tükenmişlik yaşadıkları tespit edildi. Memnuniyet düzeyi %74,6 olan çalışmada, meslekte çalışma yılları arttıkça negatif duygu durum düzeyinde de artış olduğu bulgusuna ulaşıldı. Yine hizmet içi eğitim alanların, evli ve bekar olanların daha yüksek oranda pozitif duygu-durum yaşadıkları tespit edildi.
Sonuç:Covid-19 sürecinde yoğun bakım çalışanlarının,duygusal tükenme ve kişisel başarı boyutunda orta, duyarsızlaşma boyutunda düşük düzeyde tükenmişlik yaşadıkları görülmüş olup, salgın sürecinin bireylerin duygu-durumları üzerine yıkıcı tahribat oluşturmadığı, başarılı yürütülen sağlık uygulamalarının ve politikaların insan faktörü üzerine de olumlu yönde fayda oluşturduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1.Yan-Rong G, Qing-Dong C, Zhong-Si H, Yuan- Yang T, Shou-Deng C, Hong-Jun J. et.al.The Origin, Transmission and Clinical Therapies on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak - An Update on the Status.Military Medical Research 2020;7(1):11.
- 2.Kömürcüoğlu B. COVID-19’un Klinik ve Laboratuvar Bulguları. Koranavirüs Hastalığı (Covid-19) ve Akciğer:Göğüs Hastalıkları Uzmanlarının Bilmesi Gerekenler. Eurasıon Journal of Pulmonology 2020;28-33.
- 3.Moynihan AB, Van Tilburg WA, Igou ER, Wisman A, Donnelly AE, Mulcaire JB. Eaten Up By Boredom: Consuming Food To Escape Awareness Of The Bored Self. Frontiers İn Psychology 2015;1;6:369.
- 4.Eskici G. Covid-19 Pandemisi: Karantina İçin Beslenme Önerileri. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences 2020; 25(Özel Sayı 1);124-129.
- 5.Hancı P. COVID-19’un Yoğun Bakım Ünitesinde Yönetimi. Koranavirüs Hastalığı (Covid-19) ve Akciğer: Göğüs Hastalıkları Uzmanlarının Bilmesi Gerekenler. Eurasıon Journal of Pulmonology 2020;79-89.
- 6. Remuzzi A, Remuzzi G. COVID-19 and Italy: What Next?. Health Policy 2020;395:1225-1228.
- 7.Terzi B, Polat Ş. Hemşirelerin Algıladıkları Destek Düzeyleri ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2020;6(1):59-67.
- 8.Zengın H, Tıryakı Ö, Çınar N. Hemşirelikte Yenilikçilik ve İlişkili Faktörler.Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2019;6(3):207-217.
- 9.Akalın B, Modanlıoğlu A. “Ameliyathane Hemşiresi Olmak”: Nitel Bir Çalışma. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2020:23(1);100-108.
- 10. Pagano MG. Sampling Theory. Duxbury Press, 1993, 469- 72.
- 11. Kılıç S . Örnekleme Yöntemleri. Journal Of Mood Disorders 2013; 3(1): 44-6.
- 12.Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. Journal Of Occupational Behaviour 1981;2:99-103.
- 13.Bohlken J, Schömig F, Lemke MR, Pumberger M, Riedel-Heller SG. (2020). COVID-19 Pandemic: Stress Experience of Healthcare Workers. Psychiatrische Praxis 2020;47(4):190–197.
- 14.Lai J, Ma S, Wang Y, Cai Z, Hu J, Wei N. et.al. Factors Associated With Mental Health Outcomes Among Health Care Workers Exposed to Coronavirus Disease 2019. JAMA Network Open 2020;3(3).
- 15.Pappa S, Ntella V, Giannakas T, Giannakoulis VG, Papoutsi E, Katsaounou P. Prevalence Of Depression, Anxiety, And İnsomnia Among Healthcare Workers During The COVID-19 Pandemic: A Systematic Review And Meta-Analysis.Brain, Behavior, and İmmunity 2020;20:889-1591.
- 16. Cheung T, Fong TK, Bressington D. COVID-19 Under the SARS Cloud: Mental Health Nursing During The Pandemic İn Hong Kong. Journal Of Psychiatric And Mental Health Nursing 2020; 10:1111.
- 17. Xu J, Xu QH, Wang CM, Wang J. Psychological Status Of Surgical Staff During The COVID-19 Outbreak. Psychiatry Research 2020; 288:112955.
- 18.Doğu Kökcü Ö, Terzi B. Yoğun Bakimda Çalişan Hemşirelerin İş İndeksi-Çalişma Ortami ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2018;22(2):66-72.
- 19. Tokur ME, Ergan B, Aydın K, Çalışkan T, Savran Y, Yaka E. ve ark. Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. Yoğun Bakım Dergisi 2018;9(2):25-33.
- 20. Erken M. Çalışan Memnuniyeti üzerine sağlık sektöründe bir araştırma. Marmara Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul, 2013.
- 21. Vural F, Dura AA, Fil Ş, Çiftçi S, Torun SD, Patan R. Sağlık Çalışanlarında Memnuniyet, Kurumda Kalma ve Örgütsel Bağlılığa Etki Eden Faktörler. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;1(3):137-144.
- 22. Tilev S, Beydağ KD. Hemşirelerin İş Doyum Düzeyi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2014;3(1):140-147.
- 23. Kahraman G, Engin E, Dülgerler Ş, Öztürk E. Yoğun Bakım Hemşirelerinin İş Doyumları ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2011;4(1):12-18.
- 24. Çelen Ö, Karaalp T, Kaya S, Demir C, Teke A, Akdeniz A. Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesi Yoğun Bakım Ünitelerinde Görev Yapan Hemşirelerin Uygulanan Hizmet İçi Eğitim Programlarından Beklentileri Ve Bu Programlar İle İlgili Düşünceleri. Gülhane Tıp Dergisi 2007;49(1),25-31.
- 25. Yalnız N, Köseoğlu E, Kaplanoğlu A, Altin S. Covid 19 Pandemisi ve Hizmet İçi Eğitim. Bakım Hemşireliği Dergisi 2020;24(EK-1),81-82.
- 26. Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Düzeyinin Sosyodemografik Özelliklerle İlişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2006;7(2):100-108.
- 27. Metin Ö, Gök Özer F . Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2010;10(1): 66-58.
- 28.Sun D, Yang D, Li Y, Zhou J, Wang W, Wang Q. et.al. Psychological İmpact Of 2019 Novel Coronavirus (2019-Ncov) Outbreak İn Health Workers İn China. Epidemiology And İnfection, 2020;148:E96.
- 29. Li Z, Ge J, Yang M, Feng J, Qiao M, Jiang R. et.al. Vicarious Traumatization İn The General Public, Members, And Non-Members Of Medical Teams Aiding İn COVID-19 Control. Brain, Behavior, And İmmunity2020;20:889-1591.
Evaluation of the Emotional-Situation and Burnability Levels of Health Professionals Working in Intensive Care in the Covid-19 Process
Öz
Objective: In the Covid-19 pandemic process, it was aimed to determine the level of emotional state and burnout of the healthcare professionals working actively in the intensive care unit.
Material-Method: This descriptive study was conducted on 122 people, including 92 women and 30 men. The universe of the study was composed of intensive care physicians, nurses and health technicians, and the snowball sampling method was used as the sampling method. In collecting data; positive and negative mood scale and Maslak Burnout Inventory were used as descriptive information form and scale. In the study, the data were obtained in the cross-sectional time interval (01.05.2020-15.05.2020) by keeping them open to sharing on social media. Data analysis was done in SPSS 25 program.
Results: The mean age of the participants was 22.1% (27) anesthesiologist, 43.4% (53) anesthesia technician, 32.8% (40) an intensive care nurse, and mean age 32.41 ± It was determined that it was 8,64and the average working year in the profession was 9,44 ± 8,21. It was seen that the highest occupational group with positive emotion-status was nurses. When general burnout sub-dimensions were evaluated, it was found that they experienced moderate burnout in emotional exhaustion and personal accomplishment and low burnout in depersonalization. In the study, the satisfaction level of which was 74.6%, it was found that as the years of work in the profession increased, the level of negative mood increased. It was also determined that those who received in-service training, married and single people experienced a higher rate of positive emotions.
Conclusion:In Covid-19 process, it was observed that intensive care workers experienced moderate burnout in emotional exhaustion and personal success, and low burnout in depersonalization. It was concluded that the epidemic process did not cause devastating destruction on the emotional states of individuals, and that successful health practices and policies had positive benefits on the human factor.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1.Yan-Rong G, Qing-Dong C, Zhong-Si H, Yuan- Yang T, Shou-Deng C, Hong-Jun J. et.al.The Origin, Transmission and Clinical Therapies on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak - An Update on the Status.Military Medical Research 2020;7(1):11.
- 2.Kömürcüoğlu B. COVID-19’un Klinik ve Laboratuvar Bulguları. Koranavirüs Hastalığı (Covid-19) ve Akciğer:Göğüs Hastalıkları Uzmanlarının Bilmesi Gerekenler. Eurasıon Journal of Pulmonology 2020;28-33.
- 3.Moynihan AB, Van Tilburg WA, Igou ER, Wisman A, Donnelly AE, Mulcaire JB. Eaten Up By Boredom: Consuming Food To Escape Awareness Of The Bored Self. Frontiers İn Psychology 2015;1;6:369.
- 4.Eskici G. Covid-19 Pandemisi: Karantina İçin Beslenme Önerileri. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences 2020; 25(Özel Sayı 1);124-129.
- 5.Hancı P. COVID-19’un Yoğun Bakım Ünitesinde Yönetimi. Koranavirüs Hastalığı (Covid-19) ve Akciğer: Göğüs Hastalıkları Uzmanlarının Bilmesi Gerekenler. Eurasıon Journal of Pulmonology 2020;79-89.
- 6. Remuzzi A, Remuzzi G. COVID-19 and Italy: What Next?. Health Policy 2020;395:1225-1228.
- 7.Terzi B, Polat Ş. Hemşirelerin Algıladıkları Destek Düzeyleri ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2020;6(1):59-67.
- 8.Zengın H, Tıryakı Ö, Çınar N. Hemşirelikte Yenilikçilik ve İlişkili Faktörler.Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2019;6(3):207-217.
- 9.Akalın B, Modanlıoğlu A. “Ameliyathane Hemşiresi Olmak”: Nitel Bir Çalışma. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2020:23(1);100-108.
- 10. Pagano MG. Sampling Theory. Duxbury Press, 1993, 469- 72.
- 11. Kılıç S . Örnekleme Yöntemleri. Journal Of Mood Disorders 2013; 3(1): 44-6.
- 12.Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. Journal Of Occupational Behaviour 1981;2:99-103.
- 13.Bohlken J, Schömig F, Lemke MR, Pumberger M, Riedel-Heller SG. (2020). COVID-19 Pandemic: Stress Experience of Healthcare Workers. Psychiatrische Praxis 2020;47(4):190–197.
- 14.Lai J, Ma S, Wang Y, Cai Z, Hu J, Wei N. et.al. Factors Associated With Mental Health Outcomes Among Health Care Workers Exposed to Coronavirus Disease 2019. JAMA Network Open 2020;3(3).
- 15.Pappa S, Ntella V, Giannakas T, Giannakoulis VG, Papoutsi E, Katsaounou P. Prevalence Of Depression, Anxiety, And İnsomnia Among Healthcare Workers During The COVID-19 Pandemic: A Systematic Review And Meta-Analysis.Brain, Behavior, and İmmunity 2020;20:889-1591.
- 16. Cheung T, Fong TK, Bressington D. COVID-19 Under the SARS Cloud: Mental Health Nursing During The Pandemic İn Hong Kong. Journal Of Psychiatric And Mental Health Nursing 2020; 10:1111.
- 17. Xu J, Xu QH, Wang CM, Wang J. Psychological Status Of Surgical Staff During The COVID-19 Outbreak. Psychiatry Research 2020; 288:112955.
- 18.Doğu Kökcü Ö, Terzi B. Yoğun Bakimda Çalişan Hemşirelerin İş İndeksi-Çalişma Ortami ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2018;22(2):66-72.
- 19. Tokur ME, Ergan B, Aydın K, Çalışkan T, Savran Y, Yaka E. ve ark. Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. Yoğun Bakım Dergisi 2018;9(2):25-33.
- 20. Erken M. Çalışan Memnuniyeti üzerine sağlık sektöründe bir araştırma. Marmara Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul, 2013.
- 21. Vural F, Dura AA, Fil Ş, Çiftçi S, Torun SD, Patan R. Sağlık Çalışanlarında Memnuniyet, Kurumda Kalma ve Örgütsel Bağlılığa Etki Eden Faktörler. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;1(3):137-144.
- 22. Tilev S, Beydağ KD. Hemşirelerin İş Doyum Düzeyi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2014;3(1):140-147.
- 23. Kahraman G, Engin E, Dülgerler Ş, Öztürk E. Yoğun Bakım Hemşirelerinin İş Doyumları ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2011;4(1):12-18.
- 24. Çelen Ö, Karaalp T, Kaya S, Demir C, Teke A, Akdeniz A. Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesi Yoğun Bakım Ünitelerinde Görev Yapan Hemşirelerin Uygulanan Hizmet İçi Eğitim Programlarından Beklentileri Ve Bu Programlar İle İlgili Düşünceleri. Gülhane Tıp Dergisi 2007;49(1),25-31.
- 25. Yalnız N, Köseoğlu E, Kaplanoğlu A, Altin S. Covid 19 Pandemisi ve Hizmet İçi Eğitim. Bakım Hemşireliği Dergisi 2020;24(EK-1),81-82.
- 26. Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Düzeyinin Sosyodemografik Özelliklerle İlişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2006;7(2):100-108.
- 27. Metin Ö, Gök Özer F . Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2010;10(1): 66-58.
- 28.Sun D, Yang D, Li Y, Zhou J, Wang W, Wang Q. et.al. Psychological İmpact Of 2019 Novel Coronavirus (2019-Ncov) Outbreak İn Health Workers İn China. Epidemiology And İnfection, 2020;148:E96.
- 29. Li Z, Ge J, Yang M, Feng J, Qiao M, Jiang R. et.al. Vicarious Traumatization İn The General Public, Members, And Non-Members Of Medical Teams Aiding İn COVID-19 Control. Brain, Behavior, And İmmunity2020;20:889-1591.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Politikası |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Nisan 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Haziran 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 12 Sayı: 2 |
